Discovery of Oil and Oil Based Environmental Pollution in Ottoman Iraq: The Incident of Mohammarah (1913-1914)

Oil was first discovered at Masjed-i Suleiman (Iran) in 1908 and subsequently pipelines were constructed to transfer oil from Masjed-i Suleiman to the Persian Gulf. Additionally, an oil refinery was built at Abadan Island (Iran), which is located the opposite side of Basra. Such developments were a sign of the impending danger. Few years after the discovery of oil, Iraq met her first oil-based water pollution. The pollution arose in Braim village, on the Abadan Island, by sinking of a pontoon, which was loaded 60.000 gallons of oil. The pontoon belonged to Anglo-Persian Oil Company and caused a serious pollution affecting both Dawasir estates, which was one of the most important cultivating lands in Basra, and drinking waters of Shatt al-Arab River. In this context, this paper discusses oil-based water pollution around Basra and Shatt al-Arab in the aftermath of the discovery of oil, dimensions of the risk caused by the pollution and its effects on the local people. Öz Petrol Ortadoğu'da ilk defa 1908 senesinde Mescid-i Süleyman'da (İran) bulunmuş ve hemen akabinde boru hatları inşa edilerek Mescid-i Süleyman'dan Basra Körfezi'ne ulaştırılmıştır. Bu gelişmelere paralel olarak Basra şehrinin karşısında yer alan Abadan adasında da bir petrol rafinerisi inşa edilmiştir. Bütün bu faaliyetler yaklaşan tehlikenin habercisi olmuş ve petrolün bulunmasından bir kaç sene sonra Irak ilk defa petrole dayalı çevre kirliliği ile yüz yüze gelmiştir. Petrol sızıntısı Abadan adasında yer alan Braim bölgesinde, Anglo-Persian petrol şirketine ait 60.000 galon petrol yüklü bir dubanın batmasıyla meydana gelmiştir. Petrol sızıntısı bölgede çevre kirliliğine yol açarak hem bölge açısından ekonomik anlamda hayati olan tarımsal üretimini hem de en büyük su kaynağını tehlikeye sokmuştur. Bu makale bölgede petrolün keşfi akabinde Basra ve civarında yaşanan petrol kirliliği ve bunun bölgeye yansımaları konu alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Irak'ı, Basra, Şattü'l-Arap, İngiliz-İran Petrol Şirketi, çevre kirliliği.