Muhammed İbn Cerir et-Taberi’de Nesh Konusu

Ulumu’l-Kur’an ilimlerinden sayılan nâsih-mensûh konusunda bugüne kadar yüzlerce müstakil eser telif edilmiş ve bu konu açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Ebu Cafer Muhammed ibn Cerir et-Taberî (ö.310/922)’nin “Camiu’l- Beyan an Tevili Ayi’l-Kur’an” adlı eseri Ulumu’l-Kur’an ve Tefsir açısından büyük öneme sahiptir. Bu eserde Taberî nâsih- mensûh konusu üzerinde de durmaktadır. Dolayısıyla Taberî’nin nesh anlayışının incelenmesi, Kur’an-ı Kerim’in anlaşılması ve yorumlanması açısından önem arz etmektedir. Ayrıca Taberî’nin h. 270 yılında telifini tamamladığı bu eseri kendi dönemine kadarki tefsir rivayetlerini toplamaya çalışan, ansiklopedik tefsir mahiyetindedir (Cerrahoğlu 1988: 145-149). Bu eserde 38397 isnadın bulunduğu, bunlardan yirmi bir isnat kalıbının yüzden fazla tekerrür ettiği tespit edilmiştir (Koç 2003: 82-83).