“BÜKLİ” HAKKINDA ON İKİ NOT / TWELF NOTES ON THE "BÜKLİ"

Orhun Yazıtları'nda "Bükli Çöllüg El" ve "Bükli Kağan" ifadeleri geçmektedir. Bu adlar üzerine, farklı bakış açılarından çok farklı görüşler öne sürülmüştür. Çeşitli kaynaklara dayanarak bu ada dair bazı tahliller yapmak ve kendi düşüncelerimizi ortaya koymak istiyoruz. Maksadımız adları etimolojik yönden izah teşebbüslerinin yanına tarih ve coğrafya tahlillerini de eklemektir. Bilhassa Çin metinlerinde geçen adlar, başka dillerdeki metinlerde geçen adlarla mukayese edilecek ve böylece tarih ve coğrafya zeminine oturtulacaktır. Bu minvalde Bükli denilen halkın kimliği, adı, coğrafyası ve Türklerle ilişkileri üzerine bugüne kadar yapılmış çalışmalar tenkit süzgecinden geçirilmiştir. Maksadımız bugüne kadar yanlış anlaşıldığını düşündüğümüz etnonim, toponim ve tarihi hadiselere dair bazı tespitlerde bulunmaktır. / There are mentions such "Bükli Çöllüg El" and "Bükli Kağan" in Orhun Inscriptions. Very different opinions have been put forward from different from different perspectives on these names. We want to make insights on this name and put forward our own thoughts. In addition to etymological explaining of the names, we will examine it in historical and geographical aspects. The names in old texts, especially Chinese texts will be compared with the names of other texts in different language and thus the theme will be placed on the ground of history and geography. In this way, the works which have been made up to now on the identity, name, geography and relations with the Turks of the so-called Bükli have been passed through the criticism. Our aim is to make some determinations about ethnonim, toponym and historical events that we think to be misunderstood until now.