Eğirdir Gölü'nün (Isparta) Suyunda, Sedimentinde ve Gölde Yaşayan Sazan'ın (Cyprinus carpio L., 1758) Bazı Doku ve Organlarındaki Ağır Metal Düzeylerinin Belirlenmesi

Özet: Eylül 2011-Şubat 2012 tarihleri arasında yapılan bu çalışmada Eğirdir Gölü'nün suyunda, sedimentinde ve gölde yaşayan sazan (Cyprinus carpio L., 1758)'ın kas, karaciğer ve solungaçlarındaki bazı ağır metallerin düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma süresince göl suyunun bazı fiziko-kimyasal parametreleri ölçülmüştür. Suda yapılan analizler sonucunda Pb dışında tüm metaller tespit edilmiştir. Suda en fazla biriken metalin Mn, en az biriken metalin ise Cr olduğu belirlenmiştir. Sedimentte ve balık dokularında tüm metaller belirlenmiş ve sedimentte en fazla biriken metalin Fe, en az biriken metalin ise Cd olduğu tespit edilmiştir. Metallerin karaciğer dokusunda kas ve solungaca göre daha fazla birikim gösterdiği belirlenmiştir. Balıklardaki metal seviyeleri ile balıkların ağırlık ve boyları arasında genel olarak negatif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Balık dokularında tespit edilen metal düzeyleri Dünya Sağlık Örgütü,(WHO) Avrupa Birliği ve Türk Standartları Enstitüsü'nün balık dokuları için verdiği değerler ile kıyaslanarak balıkların besin olarak tüketilmesinde sakınca olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Anahtar kelimeler: Eğirdir Gölü, Sazan, ağır metal, birikim, su kirliliği Determination of the Heavy Metals Levels in Some Tissues and Organs of Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Living in Water, Sediment of Eğirdir Lake Abstract: This study was carried out between September 2011-February 2012. In this work, aimed to determine the concentrations of some heavy metals (Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Mo, Ni, Pb, Se and Zn) in some tissues and organs of the carp (Cyprinus carpio L., 1758) living in water, sediment of Eğirdir Lake and muscle, liver and gill of carp inhabiting the lake and to compare with the water and sediments. During the study, some physico-chemical parameters had been measured. As a result of analysis in water, all of the metals except Pb were determined in water. Mn was the highest and Cr was the lowest in water. All of the metals were determined in sediment and fish tissues, and Fe was the highest and Cd was the lowest in sediment. The highest metal levels were found in liver compared with gill and muscle. Negative relationships were determined between metal levels in fish with fish weight and lenght. The metal levels which were detected in fish tissues was compared with acceptable levels for fish tissues given by World Health Organization(WHO), European Commission and Turkish Standart Institute and determined if there is a threat to use these fish as a food. Key words: Eğirdir Lake, Carp, heavy metal, accumulation, water pollution