BÜYÜMENİN DİNAMİĞİ ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ

Dünyada yaşanan teknolojik değişimlerin sonucu dış ticaret, uygulamada çok kolay hale gelmiş ve dünya ticaret hacmi hızlı bir artış göstermiştir. Bu artışın gerçekleşmesi ülkelerin uyguladıkları büyüme politikaları ile yakında ilişkilidir. Kimi ülkeler korumacı yani ithal ikameci politikalar uygulayarak büyümeyi hedeflerken kimi ülkeler ise ihracata dayalı politikalar uygulayarak büyüme hedeflerini gerçekleştirmeye çalışmaktadırlar. Hem ihracata dayalı büyüme hipotezi hem de ithalata dayalı büyüme hipotezi uygulamalı iktisatta önemli bir tartışma konusudur. Çalışma iki ayrı bölüme ayrılmıştır ve 1962 ile 1981 ve 1982 ile 2010 yılları arasındaki dönemler ayrı ayrı analiz edilip değerlendirilecektir. Bu çalışmanın asıl amacı Türkiye için 1980 öncesi ve sonrası politika değişikliği yapılan iki dönemi farklı analiz ederek ihracat, ithalat ve büyüme arasındaki ilişki incelenmesidir. Ekonometrik analizde değişkenlerin durağan olup olmadığı Dickey Fuller (ADF) testi ile analiz edilmiştir. Değişkenler durağan hale getirildikten sonra değişkenler arasında nedensellik ilişkisinin varlığı test etmek için Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda 1962 ile 1981 yılları arasında kalan dönemde Türkiye için ithalata dayalı büyüme stratejisinin geçerli olduğu, 1982 ile 2010 yılları arasında kalan dönemde ise ihracat dayalı büyüme stratejisinin geçerli olduğuna dair kanıtlar bulunmuştur.