AN ASSESSMENT ON THE LOCATION OF GEVHER NESİBE’ DAR’AL-SHIFA IN ÇİFTE MEDRESE AT KAYSERİ / Kayseri Çifte Medrese’de Gevher Nesibe Darüşşifası’nın Konumu Üzerine Bir Değerlendirme

This article aims to draw attention to the problem related with the location of Gevher Nesibe' Dār al-shifā, built in 1205-6 as a part of Çifte Medrese at Kayseri. There is a controversy among scholars about its location in Çifte Medrese. First of all, the reasons behind the opinions about the location are analyzed and evaluated. Most of the publications about Gevher Nesibe' Dār al-shifā have been accepted that it was located in the western side of Çifte Medrese without question. Most of them examined the dar'al-shifas as a madrasa and the differences in architectural features and functions between madrasas and dar'al-shifas are not properly investigated. It is also assumed that Çifte Medrese has only one patron, whereas, the roles of Gevher Nesibe and Sultan Gıyaseddin I. Keyhusraw in the building process and architectural formation of Çifte Medrese are not precisely considered. Furthermore, unsuitable placement of the building inscription on the portal of the western side of Çifte Medrese is totally ignored. As a result of the analyses and assessment in this article, the following facts are found: It has been revealed that building inscription is placed incompatibly and has disproportionate dimensions for the portal in the western side of Çifte Medrese. The eastern and western parts of Çifte Medrese vary in dimensions and numbers of spaces. The spaces of the eastern part of Çifte Medrese are suitable for a dar'al-shifa because of its bigger spaces. It has been determined that, from the architectural aspects, Çifte Medrese' western side must be Gıyasiye for its monumentality and complexity. There are spaces that open to entrance iwan only at the eastern side of Çifte Medrese and they had functioned for the patients of dar'al-shifa. Finally, it has been concluded that Gevher Nesibe' Dār al-shifā could be originally located on the eastern side when the Gıyasiye is on the western side of Çifte Medrese. /TR: Bu çalışma, 13. yüzyılın başlarında 1205-6 yıllarında Kayseri'de inşa edilen ve Çifte Medrese bünyesinde yer alan Gevher Nesibe Darüşşifası'nın konumuyla ilgili soruna dikkat çekmek amacını taşımaktadır. Gevher Nesibe Darüşşifası'nın, Çifte Medrese'nin hangi kanadında yer aldığı konusunda, çeşitli tarihlere ait yayınlarda farklı görüşler bulunmaktadır. Öncelikle bu farklı görüşlerin dayanaklarının tespiti, analizi ve değerlendirmesi yapılmıştır. Birçok yayında Gevher Nesibe Darüşşifası'nın Çifte Medrese'nin batı kanadında yer aldığı sorgulamaksızın kabul edilmiştir. Darüşşifa (hastane) ve tıp medresesinden oluştuğu kabul edilen Çifte Medrese'nin “hangi kanadı darüşşifa, hangi kanadı medresedir?” sorusu yeterince detaylı tartışılmamıştır. Darüşşifalar incelenirken plan şeması olarak medreseler arasında değerlendirilmiş ve bu nedenle darüşşifa ile medrese arasında işlevden kaynaklanabilecek farklılıkların değerlendirilmesi yeterince yapılamamıştır. (...)