Göklerdekİ Kayalar?! Abdücebbar ve İbn Sinâ Arasındakİ Karşılaşma

Abdülcebbâr (ö. 415/1025) ve İbn Sînâ arasındaki karşılaşmanın iki farklı yönü bulunmaktadır. Birisi şahsî, diğeri fikrîdir. “Şahsî karşılaşma” ile kastım bizzat yüz yüze ya da metinlerinde açık atıflar vasıtasıyla olsun aralarındaki gerçek tarihî etkileşimdir. IV. yüzyılın sonu ve V. yüzyılın başları/X. yüzyılın sonu ve XI. yüzyılın başları sırasında felsefe ve kelâm disiplinlerinin önemli temsilcileri olduklarından onların “fikrî karşılaşması” bu iki karşıt disiplin arasındaki daha genel karşılaşmayı yansıtmaktadır. Şahsî karşılaşma aynı zamanda fikrî karşılaşmanın unsurlarını da kapsadığından bu iki bakış açısı elbette ki birbirleriyle bağlantılıdır. İlk önce onlar arasındaki şahsî karşılaşma hakkında bilinen şey ile başlayacağım ve sonra onların kelâm ve felsefe arasındaki fikrî karşılaşmaya katılımlarının bazı yönlerini tartışacağım.