AZERBAYCAN TÜRKÇESİNDE “BAŞ” SÖZÜYLE KURULAN DEYİMLER HAKKINDA

Türkçe, en eski metinlerinden itibaren arkasında büyük bir geçmişi barındıran bir dil özelliği gösterir. Türk dilinin tarihî ve çağdaş dönemlerinden birçok dilsel veri bu duruma kanıt olarak gösterilebilir. Bu veriler içinde kalıp sözler önemli bir yere sahiptir. İçerdikleri anlamları uzun zaman dilimlerinde meydana getiren kalıp sözler; atasözü, deyim, alkış, kargış gibi adlarla alt başlıklara ayrılan dil unsurlarıdır. Bu tür sözler içinde önemli bir başlık olarak deyimleri saymak mümkündür. Deyimler, kuruluş ve anlam özellikleriyle Türkçenin temel söz varlığına sunduğu malzeme açısından dikkate değerdir. Deyimlerin kuruluşunda yer alan kelimelerin nitelikleri de önem arz etmektedir. Bu anlamda deyimlerde organ adlarının varlığı dikkat çeken bir durum olarak ortaya çıkmaktadır. Bu konuyla ilgili Azerbaycan Türkçesi zengin bir malzemeye sahiptir. Bu çalışmada yalnız ölçünlü Azerbaycan Türkçesinden tespit edilebilen ve “baş” sözüyle kurulan deyimler, anlam özellikleri açısından tasnif edilerek incelenmiştir.