SÖZLÜ KÜLTÜR ÜRÜNLERİNİN AKTARIMINDA MEDYA, TOPLUM ve KUŞAKLARARASI ETKİLEŞİM

Kültür aktarımı küreselleşme ile birlikte müdahale edilebilir, yönlendirilebilir bir karaktere bürünmüştür. Bu makalede geleneğe dair bilginin, yaşlı kuşaktan genç kuşağa doğru aktarılırken nicelik olarak azalmadığı, geleneğin her kuşakta pek çok değişkene bağlı olarak yeniden yorumlandığı ve kabulünün/reddinin aktarıcının beklentilerine göre değil, anlatıcı-dinleyici ilişkisine göre şekillendiği kaynak kişilerle yapılan görüşmelerle ortaya konulmuştur. Samsun ilinde seçilen 10 ailede (sözlü kültür unsurlarının aktarımının genellikle kadınlar tarafından yapıldığı gözlemlendiği için) anne (I. kuşak), kız (II. kuşak) ve kız torun (III. kuşak) ile görüşmeler yapılmış, her kuşağa aynı sorular yöneltilmiş, alınan cevaplara göre gelenek aktarımı karşılaştırmalı bir yöntemle incelenmiştir. Ayrıca sosyal medya etkinlikleri, televizyon programları ve dizileri, sinema filmleri, reklam filmleri, twitter, Milli Eğitim etkinlikleri de sözlü kültür ürünlerinin kullanımı açısından incelenmiş; çalışmaya konu olan dizi film, reklam filmi, sinema filmi örnekleri rastgele örneklem metodu ile seçilmiştir. Bu bağlamda fıkra, atasözü, efsane gibi sözlü kültür ürünleri genç kuşağa aktarılmış olmasına rağmen onlar tarafından kullanımı tercih edilmemiş; fakat masal ve ninni gibi sözlü kültür ürünleri tam olarak aktarılamamış olmasına rağmen yıkıcı güç olarak görülen medya, moda ve teknoloji gibi kavramların imkânlarıyla genç kuşağın hayatında önemli bir yer edinmiştir.