YEVROSIYO IQTISODIY ITTIFOQI VA O’ZBEKISTON: ISTIQBOLLAR VA MUAMMOLAR TAHLILI

Yevroosiyo materigi yevropa va osiyo qit'asidan iborat bo'lib, maydoni bo'yicha quruqlikning 36 foizini va yer yuzi aholisining 70 foizidan ko'prog'ini o'zida mujassamlagan yirik materikdir. Dunyo yalpi ichki mahsulotining 63,1 foizi(2021) yevrosiyoga to'g'ri keladi. Ushbu qit'ada 93 davlat mavjud bo'lib yevropa ittifoqi(ing.EU), yevrosiyo iqtisodiy ittifoqi(ing.EAEU), janubiy osiyo mintaqaviy hamkorlik assotsatsiyasi(ing.SAARC), janubiy-sharqiy osiyo xalqlari assotsatsiyasi(ing.ASEAN) kabi ko'plab ittifoq va uyushmalar mavjud. Mintaqada eng yirik ittifoq Yevropa ittifoqi va yevropa ittifoqini asosiy model qilib olgan Yevrosiyo iqtisodiy ittifoqidir(YeOII). YeOII o'zida 4 ta erkinlik: Tovar va hizmatlar, inson resurslari va moliya erkinligini jamlagan bo'lib 2015 yildan buyon faoliyat yuritib kelmoqda. Ittifoq 5 davlatdan iborat bo'lib, o'zaro iqtisodiy ijtimoiy yo'nalishlarda hazirgi kunga qadar hamkorlik qilib kelmoqda. 2020 yili O'zbekiston hamda Kuba davlatlari Ittifoqni kuzatuuvchi davlat sifatida e'lon qilingani ushbu davlatlarda YeOII ga bo'lgan qiziqishni namoish etadi. Shu sababli O'zbekistonning ittifoqga a'zo bo'lishida kuzatilishi mumkin bo'lgan ijobiy va salbiy oqibatlarni ishbu maqolada qayd etib uni yoritishga harakat qilindi. YeOII hududida bugungi kunga qadar yuzaga kelgan ba'zi mavzuga oid muammolar tovarlar va mablag'lar hamda ishchi migrantlarning erkin harakatiga oid misollar bilan tahlil qilindi. Hulosa shaklida O'zbekiston YeOII ga a'zo bo'lganda ittifoqga a'zo bo'lgan 5 davlat bilan hamkorlik qilishni qo'lga kiritsada bunga alternativa sifatida jahon savdo tashkiloti hamda ko'pgina davlatlar bilan erkin savdo shartnomalarini imzolash ijobiy natija berishi mumkinligidir.