Psikanalizin Doğuşu: Beden, Cinsellik ve Öznellik (The Birth of Psychoanalysis: Body, Sexuality, Subjectivity)

Bu makale, psikanalizin doğuşunu açıklamak üzere cinsellik ile öznellik arasındaki bağlantının nasıl kurulduğuna odaklanıyor. Psikanalizin esasen bir cinsellik kuramı değil, cinsellik üzerinden geliştirilen bir öznellik kuramı olduğu saptamasından hareket eden makale, bu bağlantıyı mümkün kılan tarihsel ve toplumsal bağlamı ortaya koymayı hedefliyor. Makale, söz konusu bağlamı öncelikle psikanalizin kurucusu Freud'un yaşam öyküsü merkezinde inceliyor. Daha sonra ise Foucault'un Cinselliğin Tarihi eserinde sunduğu “psikanalizin arkeolojisini” temel alarak iki farklı eksene odaklanıyor. Bunlardan ilki cinselliğin aileye bağlanmasını ve ailenin erotikleştirilmesini konu alıyor. İkincisi ise psikanalizin burjuvazinin sınıf bedeninin olumlandığı ve aile dramlarının öne çıkarıldığı bir benlik teknolojisi olarak ortaya çıkışına bakıyor. Makale, bu iki ekseni daha somutlaştırmak ve psikanalizin doğuşunu somut insanlar ve olaylar üzerinden anlatmak üzere E. Roudinesco'nun Freud biyografisinden yararlanıyor. İlk eksende öznellik meselesinin nasıl öne çıktığını vurgulamak üzere, histerinin tedavisinde dikkatin nasıl bedenden söze, ruhsallığa ve öznelliğe kaydığına ışık tutuyor ve psikanalizin kurucu vakası olan Anna O vakasında bu dinamiğin nasıl işlediğini gösteriyor. İkinci eksende, Freud'un çevresinde toplanan ve psikanalizi kuran küçük çevrenin oluşturduğu “geniş aile”nin ilişkilerine odaklanarak psikanalizin “benlik teknolojisi” olarak belirmesini ele alıyor. (This article aims to clarify the ways sexuality and subjectivity have been implicated in each other in the emergence of psychoanalysis. It departs from the major argument that psychoanalysis is not a theory of sexuality but a theory of subjectivity in connection with sexuality. Thus, the aim of the article is to draw attention to the social and historical context in which psychoanalysis has been founded by Freud. With this aim, it firstly focuses on some biographical aspects of Freud' life. Later, it draws on the argument suggested by Foucault in his The History of Sexuality about the “archaeology of psychoanalysis”. There are two different axes of historical explanation which the article takes from Foucault and proceed: the first relates to the ways sexuality has been connected to the family so as to result in the sexualisation of family relations. The second is about the emergence of psychoanalysis as a “technology of the self” employed by bourgeois class by means of caring the sexual and familial relations. The article mostly benefits from E. Roudinesco's impressive biographical work on Freud to understand the birth of psychoanalysis in more concrete and particular ways, covering aspects of Freud life and the small circle around him. On the first historical axis, it deals with the role of hysteria, focusing on the case of Anna O. Here the critical moment is the slide towards inner forces and intimacy instead of the body in the treatment of hysteria. On the second historical axis, the paper draws attention to the interfamilial relations and the familial dramas of the closed circle around Freud to understand the birth of psychoanalysis as a technology of the self. )