KUZEY ANADOLU FAYI GÜNEY KOLU’NUN SEGMENT YAPISI VE GEMLİK FAYININ PALEOSİSMİK DAVRANIŞI, KB ANADOLU

Kıta içi bir transform fay olan Kuzey Anadolu Fayı (KAF), Marmara Bölgesi’nde Kuzey ve Güney olmak üzere iki ana kola ayrılır. Bandırma ve Dokurcun Vadisi arasında Güney kol sağa sıçramalı sekmelerle birbirinden ayrılan, doğudan batıya doğru Geyve, İznik ve Gemlik olmak üzere üç ana fay segmentinden oluşur. Fay segmentlerinin uzunluğu 40 ile 57 km arasında değişir. GPS verileri Güney kolda yaklaşık 5 mm/yıl kayma hızı önermektedir. 40 km uzunluğundaki Gemlik segmenti üzerinde gerçekleştirdiğimiz paleosismolojik kazılarda iki yüzey faylanması olayı gözlenmiştir. Bunlar 1857 ve 1419 tarihsel depremleri ile deneştirilebilmektedir. Gemlik fayındaki son iki deprem arasındaki tekrarlanma aralığı 438 yıldır. Bulgular, İznik fayında varlığı bilinen 1419 depremindeki yüzey faylanmasına Gemlik fayının da dahil olduğunu ve bu depremde en az 95 km uzunluğunda çok segmentli yüzey faylanması geliştiğini göstermektedir. 5 mm/yıllık kayma hızına göre KAF’nın İznik Gölü ile Dokurcun vadisi arasında kalan kesiminde 595 yılda biriken yer değiştirme miktarı yaklaşık 3 metre olarak hesaplanmaktadır. Buna göre Kuzey Anadolu Fayı’nın Güney kolunun da en az Kuzey kol kadar büyük deprem üreteme potansiyeline sahip olduğu söylenebilir.