Jigar mikroqon tomirlarining postnatal rivojlanishi dinamikasi

Tug'ilgan paytdan to 8 oylikgacha bo'lgan 126 ta oq tanli erkak kalamushlarda o'tkazilgan tajribada, tug'ruqdan keyingi ontogenezning turli davrlari o'rganildi. Jigar lobulalaridan qonning chiqib ketishidagi dastlabki zveno - bu jigarning subkapsular zonasida sinusoidlarning birlashishidan hosil bo'lgan dastlabki jigar venulalari. Ushbu venulalarning birlashuvidan birinchi darajadagi jigar tomirlari hosil bo'ladi (odatda, markaziy tomirlar). Ikki haftadan boshlab tug'ruqdan keyingi ontogenezning oxirigacha jigarda lobulalar bilan bir qatorda doimiy ravishda paydo bo'ladigan jigar komplekslarini ajratish mumkin, ular jigar parenximasining lobulaga nisbatan yuqori darajadagi tuzilishini anglatadi. Sichqoncha jigarining tug'ilishdan keyingi dastlabki davri (10 kungacha) quyidagicha tavsiflanadi: - subkapsular zonada ham, jigar parenximasining pastki qismlarida lobulyar strukturaning yo'qligi; - bir nechta sinusoidlarning birlashuvidan subkapsular zonada hosil bo'lgan dastlabki jigar venulalarining mavjudligi. Ushbu venulalar jigar mikrosirkulyatsiya tizimidagi qonning chiqishini dastlabki bo'g'inidir; - asosan subkapsular o'sish tufayli jigar o'sishining oshishi. Postnatal ontogenezda jigar loblari mikrosirkulyatsion qatlami parametrlarining o'zgarishi, shuningdek, jigar komplekslarining balandligi va loblarning kesma sohasi jigar massasi ko'payishining ko'pligidan ancha orqada. Qayta tiklanadigan jigar loblari mikrovaskulyatsiyasining parametrlari barcha davrlarda o'sayotgan hayvonlarning ko'rsatkichlaridan oshib ketdi, ammo jigar massasi ko'payishining ko'pligidan ancha orqada qoldi. Yosh hayvonlarning jigarida regeneratsiya jarayonining asosini tarkibiy va funktsional birliklar sonining ko'payishi tashkil etadi. Lobulalarning o'rtacha kesma maydoni va jigar kompleksi balandligining to'lqin shaklida o'zgarishi yangi lobular va komplekslarning paydo bo'lishidan dalolat beradi. Postnatal ontogenezda organning mikrovaskulyar arxitektikasini shakllantirish jarayonlari va yangilanayotgan jigar mikrovaskulyatsiyasidagi kompensator-adaptiv jarayonlar umumiy xususiyatlarga ega. Ikkala holatda ham asosiy jarayon jigarning subkapsular zonasida yangi tarkibiy va funktsional birliklarni shakllantirishdir.