LÂMİ’Î ÇELEBİ'NİN SALÂMÂN VE ABSÂL MESNEVİSİNİN TASAVVUFİ BİR DEĞERLENDİRMESİ

XV. yy. sonu ila XVI. yy. başında yaşayan Lâmi'î Çelebi, birçok telif eseri yanında Molla Câmî'den yaptığı çevirileri ile Câmî-i Rum olarak ünlenmiş usta Divan şairlerindendir. İyi bir eğitim gören Lâmi'î Çelebi'nin yaptığı çevirilerden dili bakımından Arapça ve Farsçaya hâkim olduğu, muhtevası bakımından ise tasavvufta engin bilgi ve tecrübeye sahip olduğu açıktır. Emir Buharî adlı tasavvuf bilginine intisabı neticesinde kendisine Bursa'da bir ilim dünyası oluşturan şair, devrin şartlarına göre çok kısa sayılabilecek sürede Herat, Semerkant, Buhara gibi uzak ilim beldelerinden eserler tercüme edebilmiştir. Salâmân ve Absâl adlı mesnevinin Yunan edebiyatı da dâhil çeşitli edebiyat sahalarında farklı isimlerle de olsa yer bulmuş olması, ilginç içeriği ve müelliflerin konuya müdahale edebileceği açık noktalar bırakan simgesel bir tarafının olmasından kaynaklanmıştır. Lâmi'î Çelebi gibi şairler de eserin bu özelliği sayesinde öğretilerini rahatça esere yerleştirebilmiştir. Bu yönü ile şairin ilmî bakışının eserde yoğun olacağını düşündüğümüzden çalışmamızda şairin telif-tercüme olarak kabul edilebilecek Salâmân ve Absâl adlı mesnevisi tasavvufi öğretileri bakımından ele alınarak şairin yaşadığı çağın yaptığı tercümelere etkisi de işlenmiştir.