Sur La Note De L'Ambassadeur H. Spitzmuller A Propos Du <27 Mai 1960> En Turquie

Her türlü askeri müdahalenin eleştirildiği Türkiye'nin AB'ye yönelik müzakerelerin başlatılması için askeri kişilerin Ordu dışındaki tüm devlet kuruluşlarından tasfiye edildiği günümüz koşullarında, dönemin Fransa elçisini 27 Mayıs 1960'daki askeri müdahale hakkında 24 Ekim 1961'de kaleme aldığı rapor özel bir anlam kazanmaktadır. 1958-1962 yılları arasında Türkiye'de görev yapan ve doğal olarak dönemin yetkilileri ile birçok kez temas etmiş bulunan elçi M. Henri Spitzmuller, 1961 Anayasası'nın referanduma sunulup 5 Mauricee Duverger, Les Partis Politiques, Armand Colin, pp. 374-380 12 CÜNEYT AKALIN kabul edilmesinden ve 15 Ekim 1961'de genel seçimlerin yapılmasından sonra Paris'e yolladığı "Askeri Rejimin 17 Ayı" başlıklı raporunda Demokrat Parti'nin devrilişini ve Askeri Yönetimin etkinliklerini özetledikten sonra şu sonuçları açıkça çıkarır: -Askerler demokratik bir Anayasa hazırlayarak verdikleri sözü tuttular. -Askerler ekonomiye planlama kavramı getirdiler. -Eski rejimin sorumlularının yargılanması, bir bütün olarak ele alınırsa, olağan koşullarda cereyan etti. Bu öğelerin, 1960'ların başında BatTya egemen olan demokrasi anlayışına birebir denk düştüğü açıktır. O nedenle, 27 Mayıs'ı bugünden bakarak değil, o günden bakarak incelemek ve değerlendirmek tek doğru yoldur. Elçi Spitzmuller'in Fransız Dışişleri Arşivi'nde yer alan bu raporu, döneme ışık tutacak niteliktedir.