Türkiye’de Genel Sağlık Durumunun Belirleyicileri: Sosyo Ekonomik Faktörler ve Kapalı Ortam Hava Kirliliği

Bireylerin sağlık düzeylerinin iyi olmaması yaşam şekilleri, içinde bulundukları sosyal sınıflar nedeniyle adil bir durum değildir. Bu çalışmanın amacı Türkiye'deki bireylerin genel sağlık durumlarını belirleyen temel faktörleri incelemektir. Analizde mikro veri seti olarak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Gelir ve Yaşam Koşulları (GYK) 2015-2018 yıllarına ait yatay kesit verileri kullanılmıştır. Bireylerin genel sağlıklı durumunu etkileyebilecek sosyo ekonomik faktörlerin yanı sıra kapalı ortam hava kirliliği faktörleri genelleştirilmiş sıralı logit (gologit) yöntemi uygulanarak Türkiye için araştırılması amaçlanmıştır. Genelleştirilmiş sıralı logit model sonuçları, eğitimin ve gelirin yanı sıra yaşın, medeni durumun ve cinsiyetin genel sağlık durumunu etkileyen önemli faktörler olduğu yönündedir. Gelir ve eğitim düzeylerinde artış bireylerin genel sağlık durumunun iyi olma olasılığını artırmaktadır. Ayrıca kapalı ortam hava kirliliğine ilişkin olarak hanelerin yakıt olarak kullandığı doğalgaz sağlığı pozitif etkilerken kömür negatif yönde etkilemektedir. Çalışma bulgularının, eğitimde yapılanma politikalarının, gelir eşitliğini sağlayıcı politikaların ve temiz hava koşullarını sağlamaya yönelik politikaların sağlıklı bireylerin gelişmesinde ve toplumda sağlık düzeyi eşitsizliklerini aza indirgenmesinde önemli katkı sağlayacağı yönündedir.