Karakter Aşınması Bağlamında Adalet Ağaoğlu’nun Fikrimin İnce Gülü Adlı Romanı

Adalet Ağaoğlu romanları hem dönem hem zihniyet hem de psikolojinin egemen olduğu çok boyutlu, çok katmanlı bir yapıya sahiptir. Yazarın toplumsal gerçekçilik temelinde kaleme aldığı romanları, Türk toplumunun belirli dönemlerine ait tarihi ve sosyolojik incelemelere zemin oluşturur. Romanları, ele aldığı karakterlerin duygularını, düşüncelerini, ideallerini ve hayallerini yansıtan dili sayesinde karakterlerin gerek ruhsal gerek fiziksel değişimlerini gözlemlemeye olanak sunar. Adalet Ağaoğlu'nun Fikrimin İnce Gülü adlı romanı daha önceki çalışmalarda sistem eleştirisi, yabancılaşma kavramı, yolculuk arketipi, nesne-karakter ilişkisi, fetişizm ve narsisizm gibi temeller üzerinde değerlendirilmiştir. Bu çalışma, kendisinden önce oluşturulan araştırma zemininin bir destekleyicisi niteliğinde olup; Fikrimin İnce Gülü adlı eserin Richard Sennett'in “karakter aşınması” teorisi bağlamında irdelenmesini ve yeni kapitalizmin “karakter” üzerindeki etkilerinin ortaya konulmasını amaç edinmiştir. İncelemede Richard Sennett'in üzerinde durduğu “sürüklenme, rutin, esneklik, okunaksızlık, risk, etik, başarısızlık ve cemaat özlemi” kavramları temel alınmış; eş güdümlü bir inceleme yöntemi izlenmiştir. Başta roman kahramanı Bayram olmak üzere metinde yer alan şahısların hemen hepsinde modernden postmoderne geçiş sürecine özgü -karakter aşınması bağlamında- ciddi bir dönüşümün söz konusu olduğu, devirlerin ve onların güncel yaşam kodlarının insanları aşındırdığı sonucuna varılmıştır.