Nonalkogol steatogepatitni davolashda maxsus oziq-ovqat mahsuloti qo‘shilgan dietoterapiyadan foydalanish samaradorligini baholash

Jigarning noalkogol yog‘ kasalligi va, ayniqsa, alkogolsiz steatogepatit (NASG) davolashda dietoterapiyaning yetakchi roli, mahalliy va xorijiy klinik tavsiyalarda ta’kidlanganiga qaramay, ushbu bemorlarni davolash uchun maxsus oziq-ovqat mahsulotlari (MOM) hali ishlab chiqilmagan. Tadqiqot maqsadi - NASG bilan kasallangan bemorlar uchun dietoterapiyada MOMni qo‘shishning samaradorligi va xavfsizligini baholash. Materiallar va usullar. NASG bemorlarini davolash uchun yangi MOM ishlab chiqilgan bo‘lib, u quyidagi (normal fiziologik ehtiyojlarning foizida) tarkibga ega: oqsil - 8%; yog‘ - 7% (shu jumladan polito‘yinmagan yog‘ kislotalari ω-3 - 40%); eriydigan oziq-ovqat tolalari - 180%; fosfolipidlar - 25%; α-lipoik kislota - 33%; betain - 10%; 12 ta mineral moddalar - 13-44%; 13 ta vitamin - 24-140%. Tadqiqot 20 ta NASП bemorini o‘z ichiga oldi, ular quyidagi guruhlarga tasodifiy ravishda ajratildi: faqat izokaloriyali dietani (IKD, tinch holatdagi energiya sarfini o‘lchash usuli orqali) olganlar - IKD guruhi (n=8); va IKD va MOMni (kuniga 2 porsiya, 14 kun davomida) qabul qilganlar (IKD + MOM guruhi, n=12). Davolashdan oldin va tadqiqotning 15-kunida klinik va laboratoriya ma’lumotlari, qonning biokimyoviy parametrlarini va tananing tarkibini (bioimpedansiya usuli orqali) baholash amalga oshirildi. Natijalar. Boshlang‘ich baholash guruhlar o‘rtasida yosh, jins va tana massasi indeksida (TMI) farqlarni aniqlamadi. MOMni bemorlar yaxshi qabul qilishdi. IKD + MOM guruhida tana massasi ko‘proq kamaydi. Agar IKD + MOM guruhidagi bemorlarning TMIsi statistik jihatdan muhim darajada 38,7±5,4 dan 36,7±5,1 kg/m² ga kamaygan bo‘lsa (p=0,003), IKD guruhida TMI faqat 38,9±7,2 dan 37,9±7,3 kg/m² ga kamayish tendentsiyasiga ega bo‘ldi (p=0,08). Ushbu natijalar asosan yog‘ massasining kamayishi bilan bog‘liq bo‘ldi (IKD + MOM guruhida 50,2±10,7 dan 48,5±10,8 kg ga kamaydi, p=0,002; IKD guruhida 48,9±11,4 dan 47,8±11,6 kg ga kamaydi, p=0,07). Alanin va aspartat aminotransferaz, γ-glutamiltranspeptidaza va alkalin fosfataza faolligi MOMni olgan guruhda yanada ko‘proq kamaydi (p≤0,05), IKDni olgan guruhda esa bu parametrlarda faqat kamayish tendentsiyasi kuzatildi (p≤0,10). Xulosa. Yangi MOM NASG bilan kasallangan bemorlar tomonidan yaxshi qabul ISSN 2181-0842 / Impact Factor 4.182 38qilinadi. Uning izokaloriyali dietaga qo‘shilishi asosan tana yog‘i massasini kamaytirish hisobiga davolash samaradorligini oshirishi mumkin.