Medyada Annelik Temsilleri ve Anne Savaşları: Haftanın Annesi Yarışma Programının Analizi

Anne olmak, kadının biyolojik cinsiyetinin kendisine sunduğu, yalnızca kadınlara özgü bir durumdur. Bu nedenle, çoğu zaman kadınlık annelikle özdeşleşleştirilmekte, kadın kimliği anneliğe indirgenmektedir. Annelik, kadının fedakâr, üretken, sevgi dolu ve şefkatli doğasının bir parçası olarak tanımlanır. Annelik, basitçe çocuk sahibi olan kadını işaret etmez, bir dizi toplumsal değer ve rolleri de işaret eder. Bu nedenle Coulter’ın da belirttiği gibi “annelik basitçe biyolojik ya da içkin değildir; aynı zamanda ideolojik ve politik olarak işlev gören toplumsal bir kurumdur” (2010: 571). Feminist perspektif, anneliğe ilişkin genel kanılar, deneyimler ve pratiklerin, geleneksel /ataerkil düşünceye hizmet eden annelik ideolojisi içinde şekillendiğini savunur. Anne olma durumu, hem kadınlara verilen kutsal bir görev, hem de ideal anneliğe ulaşabilmek için yürütülen bir mücadele alanıdır. Feminist çalışmalar içinde gerek teorik düzlemde, gerekse de medyada temsil düzeyinde anneliğe ilişkin çalışmalar önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada annelik ve medyada annelik temsilleri eleştirel perspektiften kısaca tartışılmış ve KanalTürk’te, 2014 yılı Eylül ayında yayınlanmaya başlayan Haftanın Annesi programında annelik temsilleri analiz edilmeye çalışılmıştır. Program, çalışan-ev kadını (evde çalışan) anne, evli-bekâr anne gibi farklı annelik biçimlerinin çatıştığı bir alan olma özelliğine sahiptir. Çalışmada, bu annelik biçimlerinin birbirleriyle nasıl rekabet ettiği ve idealize edilen annelik biçiminin nasıl sunulduğu, çalışan -ev kadını (evde çalışan) anne çatışması üzerinden ortaya konulmaktadır. Türkiye’de de çalışan anne sayısı gün geçtikçe artsa da medyada hala evdeki anne ile çalışan anne arasındaki savaşın devam ettiği görülmektedir.