Doğu Akdeniz’de İngiliz Ticareti: İskenderun-Londra Hattında İngiliz Ticaret Filosu (1704-1706) / British Trade in the Eastern Mediterranean: British Mercantile Fleet between Scanderoon-London Line (1704-1706)

18. yüzyılda İngiltere’nin Haleb-Londra hattında gerçekleştirilen Doğu Akdeniz ticareti İskenderun’daki, İngiliz liman temsilcisi tarafından organize edilmiştir. Liman temsilcisi, limandaki İngiliz gemilerinin yükleme ve boşaltma işleri, İskenderun-Haleb arasında karşılıklı mal transferi ve limandaki altı İngiliz deposunun idaresi başta olmak üzere ticari organizasyonun tüm aşamalarından sorumlu idi. Temsilci ayrıca, gemiye yüklenen malların gemi kaptanına teslimini belgelendiren konşimentoları (bill of lading) düzenleyerek bu belgeleri ve gemi manifestolarının birer kopyasını da Haleb konsolosluğu ile Londra’ya göndermekle yükümlüydü. Bu makalede; 1704-1706 yılları arasındaki İskenderun limanından mal yükleyerek Londra’ya beş sefer gerçekleştiren dört İngiliz gemisi için düzenlenen ve muhtemelen İngiltere’nin İskenderun liman temsilcisi Walter More tarafından muhafaza edilmiş konşimento kayıtları esas alınarak, yaklaşık iki yıllık bir dönem için İskenderun limanından Londra’ya yapılan İngiliz ithalatı üzerine bir inceleme yapılmıştır. İngiliz Milli Arşivi’nde (The National Archives), SP (State Papers) kolleksiyonunda 110/171 numaralı defterde topluca ciltlenmiş olarak muhafaza edilen 269 adet konşimento bu çalışmanın ana kaynağını teşkil etmektedir. Konşimentoların her biri malı gönderen tüccar adına ayrı ayrı düzenlenmiştir. Bu kayıtlardan 1704-1706 yılları arasında İngiliz tüccarlar tarafından İskenderun limanından Londra’ya ithal edilen emtia türü ve toplam emtia miktarı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Levant Kumpanyası, Konşimento, Haleb, İskenderun, İngiliz ticaret filosu. Abstract British Trade in the Eastern Mediterranean: British Mercantile Fleet between Scanderoon-London Line (1704-1706) In the 18th century, British Levant commercial activities on Aleppo-London were organized by Scanderoon factor marine. Factor marines were responsible for all stages of the commercial organization primarily managing six English warehouses belonging to the Levant Company in the port and activities of uploading and unloading English ships on the port, transferring goods mutually between Scanderoon and Aleppo. The factor marine was also responsible for sending the copy of ship manifestos and other documents relating the trade to the Aleppo consulate and London. In this paper, there will be an examination of English import activities between 1704-1706 years from Scanderoon to London, according to the bills of loading records, which were probably kept by Scanderoon factor marine Walter More, belonging to four British ships which had completed five passages for about two years. The primary sources of this study are the 269 bills of loadings which have been kept at The National Archives’ SP (State Papers) division at number 110/171 and each bill is arranged separately for each merchant. Based on these records, according to the variety of commodities and total quantity of import from Scanderoon to London has been studied for the years between 1704 and 1706. Keyword: Levant Company, Bill of Loading, Aleppo, Scanderoon, Ottoman- British Mercantile Fleet.