Tüketicilerin Korunmasında Yerel Yönetimlerin ve Ticari İşletmelerin Durumu: Batı Karadeniz Bölgesinde Bir Araştırma

Ülkemizde tüketicilerin korunmasıyla ilgili çalışmaları, çok önceki tarihlere götürmek mümkün ise de bu alandaki somut çalışma 23.2.1995 tarih ve 4077 sayılı Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun ile şekillenmiştir. Bu tarihten sonra 4077 sayılı yasada yıllar içinde önemli değişiklikler yapılma gereği duyulmuş ve nihayetinde 28.11.2013 tarih ve 6502 sayılı yeni bir tüketici hakları yasası son şeklini almıştır. Bu çalışmanın amacı, Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun’da (md.54) yer alan, fiyat etiketi uygulamasının Zonguldak ve Bartın illerinde, işletmeler tarafından uygulanıp uygulanmadığını tespit edilmeye yöneliktir. Uygulama, 2014 yılında her iki şehirde, iki ana cadde üzerindeki perakende satış yapan işyeri üzerinde, katılımsız gözlem yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini her iki şehirde de belirlenen ana cadde güzergâhındaki tüm perakende satış yapan işyerleri oluşturmaktadır. Bu tanıma uyan işletme sayısı Bartın ilinde 180, Zonguldak ilinde ise 209 adettir. Toplam gözleme dâhil edilen işletme sayısı 389 adettir. Yapılan katılımsız gözlem çalışması sonucunda işletmelerin büyük bir kısmının satışa sundukları ürünler üzerine fiyat etiketi koymadıkları tespit edilmiştir. Bununla birlikte, Bartın ilindeki işletmelerin (%29,7) Zonguldak ilindeki işletmelere (%7,2) oranla daha fazla etiket uygulamasına riayet ettikleri görülmüştür.