Eskişehir Grabeninin Neojen Stratigrafisi ve Sismik Yansıma Etüdü İle Kömür Çökelim Alanının Araştırılması

Çalışma alanı Eskişehir grabeni içinde Eskişehir ilinin doğusunda, Sevinç Mahallesi ile Ağapınar Köyü’nün kuzeyinde yer alır. Sahada temel kayaçları Paleozoyik yaşlı metamorfitler ve Mesozoyik yaşlı ofiyolitler oluşturur. Temel kayaçları üzerine uyumsuz olarak Miyosen yaşlı çökeller gelir. Miyosen yaşlı çökellerin tabanında çakıltaşı, kumtaşı ve kiltaşından oluşan m1 serisi yer alır. Üzerine gelen m2 serisi, tabandan tavana doğru yer yer çakıllı, yeşil renkli kiltaşı, kömür, gri renkli kumtaşı,koyu gri yeşil renkli silttaşı, bitümlü marn, kiltaşı, kömür ve yeşil renkli kiltaşı, kumtaşı, ince taneli çakıltaşı ardışımından oluşan bir istif sunar. Daha üstte ise, yer yer gözlenen kireçtaşı ve çakıltaşından oluşan m3 serisi ile gevşek çakıltaşı, kiltaşı düzeylerinden oluşan Pliyosen yaşlı çökeller yer alır. Neojen yaşlı çökeller ile kaplı olan bölgede stratigrafik istif, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’ne ait ruhsatlarda yapılan araştırma ve rezerv sondajları ile belirlenmiştir. Havzada arazi şartları (ekili alanlar, sulama kanalları, porsuk çayı, demiryolu hattı vs) ve yapılan sondaj lokasyonları dikkate alınarak birbirini kesen iki hat üzerinde yüksek çözünürlüklü sığ sismik yansıma verisi toplanmıştır. Toplanan bu veriler Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeofizik Etütleri Dairesi Sismik Etütler Birimi veriişlem merkezinde değerlendirilerek sismik yansıma final kesitleri elde edilmiştir. Elde edilen sismik yansıma kesitleri hatların üzerinden ya da çok yakınından geçen sondaj verileri ile deneştirilmiştir. Sismik kesitler genel olarak ele alındığında tüm kesitler boyunca sürekli olarak izlenebilen yansıma yüzeyi (sarı renkli seviye) sismik temel girişi olarak belirlenmiş olup, sondaj verileri ile yapılan korelasyon sonucunda bu seviyenin ofiyolitlere karşılık geldiği saptanmıştır. Yorumlanmış kesitler üzerinde özellikle sismik temelin basamaklı süreksizlik yüzeyleri ile derinleştiği alanlarda izlenen ve sismik temel yamaçlarına yaslanan yansıma yüzeyleri (yeşil renkli seviyeler) kömür-kil giriş-çıkış zonu olarak belirlenmiş ve bölgede devam eden sondaj çalışmalarından elde edilen veriler ile sismik kesitlerden yapılan jeofiziksel yorumların örtüştüğü ortaya konmuştur.