HALİDE EDİB’İN TÜRK KAHRAMANLARININ YABANCI DİLİ KULLANIMI

II. Meşrutiyet sonrasının önemli yazarlarından olan Halide Edib yetiştiği dönemin eğitim öğretim imkânlarına bakıldığında çok iyi derecede eğitim görmüştür. Müslüman bir Türk kızı olarak Amerikan Koleji'nde tahsil gören Halide Edib sadece okulda değil hayatı boyunca yabancılarla iç içe olmuş, 1924-1939 arasında yurt dışında yaşamış, yabancı dilde kitaplar yazmış, Columbia Üniversitesi'nde misafir hoca sıfatıyla ders vermiştir. Yabancı bir okulda okuma ve yabancılarla iç içe olma Halide Edib'e mutlak bir Batı hayranlığı kazandırmamış, evinde aldığı sağlam terbiye sayesinde daima köklerine bağlı kalmış, Doğu ve Batı dünyasını mukayese etme, Doğu Batı sentezi üzerinde düşünme imkânı bulmuştur. Romanlarının da temel problematiğini Doğu Batı çatışması ve sentezi oluşturur. Bu çatışma ve ardından gelen sentez romanlarındaki kahramanların yaşadıklarından, duygu ve düşünce dünyalarından hareketle yansıtılır. Kadın veya erkek kahramanlarının büyük kısmı İngilizce ve / veya Fransızca-Almanca, hatta Rumca bilirler. Bu çalışmada yazarın romanları incelenerek romanlardaki Türk kahramanların yabancı dili hangi amaçlarla kullandıkları araştırılacaktır. Bu araştırma ile kolej mezunu, eserlerinin bazılarını İngilizce yazmış, İstanbul Üniversitesinde İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümünü kurmuş bir yazarın yabancı dil kullanımının milli kimliğe, aidiyet duygusuna, kültürel ve sosyal hayata yansıması ile ilgili tespitleri gösterilmeye çalışılacaktır.