CİNSİYET FAKTÖRÜNÜN YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENİM STRATEJİLERİNE ETKİSİ (BOSNA HERSEK ÖRNEĞİ) (THE EFFECT OF GENDER ON TURKISH LEARNING STRATEGIES AS FOREIGN LANGUAGE (SAMPLE OF BOSNIA AND HERZEGOVINA)

Bu çalışmada, Bosna-Hersek'te yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin dil öğrenim stratejilerinde cinsiyet faktörünün etkisi araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini Bosna-Hersek'te yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 357 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, Oxford R. (1990) tarafından hazırlanan dil öğrenim stratejilerini belirleme ölçeği temel alınarak hazırlanan anket kullanılmıştır. Anket, öğrencilerin daha iyi anlayabilmesi için Boşnakça' ya çevrilerek “Dil Öğrenme Stratejileri Envanteri” olarak düzenlenmiştir. Verilerin analizi SPSS 18.0 (Statistical Package for the Social Sciences) programı üzerinden yapılmış olup, katılımcılardan elde edilen veriler bağımsız gruplar T testine tabi tutularak varyans analizi yapılmıştır. Ankette; bellek, bilişsel, telafi, bilişüstü, duyuşsal ve sosyal strateji olmak üzere altı stratejiye yönelik 50 maddeden oluşan 5'li likert ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; bilişüstü, duyuşsal, bellek ve bilişsel stratejilerin öğrencilerin cinsiyetleriyle istatistiki açıdan anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bilişüstü, duyuşsal, bellek ve bilişsel öğrenim stratejilerinin kullanımı cinsiyete göre farklı etkiler göstermektedir. Başka bir deyişle, dil öğrenim stratejilerinde cinsiyet önemli bir faktördür. Buna ek olarak, kız öğrenciler bellek ve bilişsel stratejileri kullanma ve tercih etme açısından erkeklere kıyasla daha fazla ön plana çıkmaktadır. Bu araştırma, cinsiyetin dil öğrenim stratejilerinde etkili bir değişken olduğunu gösteren önemli bulgular ortaya koymuştur. Bosna Hersekli lise öğrencilerine yabancı dil olarak Türkçe öğretilirken bu bulguların göz önünde bulundurulması öğrenim düzeyinin artırılması ve öğrenimin kalıcı hâle gelmesi için önem arz etmektedir.