GÖÇEBE UYGARLIĞI IŞIĞINDA TÜRK ATININ YETİŞTİRİLMESİ VE MÜLKİYETİ (KIRGIZ KÜLTÜRÜ ÖRNEĞİNDE) / THE HORSE-BREEDING AND OWNERSHIP OF TURKIC PEOPLE OF THE NOMADIC CIVILIZATION (ACCORDING TO KYRGYZ CULTURE)

Eskiçağlarda konargöçerler tarafından atın evcilleştirilmesi ve binek hayvanı olarak kullanılması, insanoğlunun tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda Türklerin atlarının, uçsuz bucaksız steplerde hızlı hareket etmesi, açlığa, susuzluğa ve dağ silsilelerini aşmaya dayanaklı bir yapıda olması, hem göçebe uygarlığının gelişmesinde hem de Türklerin Avrasya coğrafyasının geniş bir kesimine yayılmalarında ve atlı imparatorluklar kurmalarında önemli bir rol oynamıştır. Bu bakımdan makalemizde konar-göçerlerin kültür değerlerini günümüze kadar canlı bir şekilde barındıran Kırgız Türklerindeki at kültürü örnek alınarak, konargöçerlerde Türk tipi atın ortaya çıkması, sosyal hayattaki yeri, onları yetiştirilmesi, güdülmesi ve mülkiyeti ele alınmaktadır. / The domestication of horse by nomads and its use as a steed in ancient times is considered a milestone in the history of mankind. In this context, the fact that the horses of the Turks were fast moving in vast steppes, impervious to hunger and thirst as well as to passing mountain ranges had played an important role both in the development of nomadic civilization and in spreading Turks to a large part of the Eurasian geography and establishing equestrian empires. This article studies the emergence of Turkish horse among nomads in the sample of the Kyrgyz who have conserved nomadic culture vividly up today, its place in social life, breeding and herding as well as its ownership.