Trabzon Yöresi Yorgancılık Mesleğinde Sözlü Kültürün ve Türk Motiflerinin İzleri | Traces of Oral Culture and Turkish Motifs in the Quilting Tradition of Trabzon

İhtiyacın estetiğe dönüşmesi sonucu oluşan el sanatları, Türk kültür tarihi içinde önemli bir yere sahiptir. Her bir el sanatı, Türk kültür kodu taşımakla birlikte geleneğin içinde sözlü kültürde yaşaması açısından halkbilimin de çalışma sahasına girmiştir. Bir el sanatı olan yorgancılık, Anadolu'nun birçok şehrinde icra edilmektedir ve Trabzon da bu şehirlerden biridir. Trabzon, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve böylece kültürel yönden zenginleşmiştir. Bu çalışmada Trabzon yöresinde icra edilen yorgancılık el sanatı üzerinde durulmuş, sanatın gelenekteki ve sözlü kültürdeki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Yorgancılık el sanatı ve mesleği, Trabzon'da uzun yıllar canlılığını korumuş; fakat günümüzde yok olmaya yüz tutmuş mesleklerden biri haline gelmiştir. Yünden yapılan yorganların kullanımının giderek azalması ve yerini fabrikasyon ürünlere bırakması, bu mesleğe olan rağbeti de azaltmıştır. Nitekim yorgancıların yetiştirecek çırak bulamamaları bu durumu gözler önüne sermektedir. Yorgancılık mesleği, yapımında kullanılan malzemelerden desenlerine, motiflerine kadar Türk kültürünün özelliklerini taşımakla birlikte mani, atasözü, fıkra, bilmece gibi sözlü kültür ürünlerinde varlığını koruması yönüyle dikkate değerdir.