BİLİNMEYEN BİR YATIR VE BATTAL GAZİ DESTANI BAĞLAMINDA AZİZ MAMAS’TAN CAMBAZ PİR’E KUTSAL’IN SÜREKLİLİĞİ

İnanç ile kutsal arasındaki güçlü bağ hayatın her alanında varlığını sürdürmektedir. Tarihsel bir sürekliliğe sahip olan kutsal kavramı aynı zamanda kültürle iç içedir. Türk kültürü gibi kökleri kadim zamanlara ulaşan yapılarda kutsal olgusu hem çeşitlenmekte hem de zengin bir boyut kazanmaktadır. Bu derinlik ve zenginlik kutsalı gündelik hayatta iç içe yaşanan bir unsura dönüştürmektedir. Türk kültürünün hâkim olduğu coğrafyalarda rastlanan ziyaret yerleri ve çevresinde gelişen inanışlar, uygulamalar kutsaldan beslenen zenginliklerden biridir. Kırşehir'e bağlı Çayağzı (Cemele) köyünde bulunan Cambaz Pir'e ait ziyaret yeri kutsalın kültür içerisindeki sürekliliğini göstermesi bakımından önemlidir. Kaynak kişilerden derlenen bilgiler ışığında yapılan inceleme sonucunda bir Hristiyan Azizi olan Mamas'ın Battal Gazi Destanı'nda yer alan Şemmas Pir ve Cemele'de mezarı bulunan Cambaz Pir ile olan ilişkisi tespit edilmiştir. Bu ilişki üzerinden kutsalın Cambaz Pir özelinde kültür içerisinde canlı ve sürekli olmasında Battal Gazi Destanı'nın oynadığı işlevsel rol üzerinde durulmuştur. Sonradan Müslüman olan bir azizin hakkında anlatılan menkabelerin içeriğine dair değerlendirmeler yapılmıştır. Yöre halkı tarafından veli mertebesinde görülen Cambaz Pir'in mezarı çevresinde gelişen inanç ve uygulamaların Türk kültürüyle olan ilişkisine dair tespitlere yer verilmiştir. Değerlendirilen yönleriyle Cemele'de bulunan Cambaz Pir'e ait mezar yeri kutsalın kültürler üstü gücünü ortaya koymakta, bu dönüşümün destan, menkabe gibi sanatsal ürünlerle olan ilişkisine dair değerlendirme yapma imkânı vermekte ve kutsalın çevresinde hayata geçen inanç ve uygulamaların bu sürece etkisini göstermektedir.