Afet Odaklı Acil Manevi Sosyal Hizmet Uygulamaları Bağlamında Türkiye’ye Yönelik Bir Model Önerisi

Aniden gelişerek insan yaşamında önemli bir dönüm noktası oluşturan afetler, geçmişten günümüze pek çok araştırmaya konu olmuştur. Bu araştırmalar afet odaklı sosyal hizmetlerin gerek Avrupa ülkelerinde, gerekse de Türkiye'de hızla yaygınlaştığına işaret etmektedir. Bu kapsamda afet odaklı sosyal hizmetler, kurumsal yapılanma, hizmetlerin içeriği ve uygulanması vb. açılardan benzerlik göstermektedir. Buna karşın bütüncül sosyal hizmet anlayışı içerisinde, afet odaklı manevî sosyal hizmet konusu gündeme geldiğinde, bazı farklılıklarla karşılaşılmaktadır. Sosyo-kültürel yapı, dinler ve(ya) inanç sistemleri arasındaki faklılıklar bu değişimin oluşumundaki en önemli sebeplerdir. Farklılıklar her durumda mevcut olsada, önemli olan afet gibi acil müdahale gerektiren durumlar için her ülkenin kendine özgü uygulamalara ihtiyaç duyduğudur. Bu bakış açısından hareketle bu çalışmada öncelikle Avrupa ülkelerinden Almanya ve İngiltere'de afet sürecinde uygulanan manevi sosyal hizmetlerin organizasyonel yapısı, içeriği ve temel özellikleri açıklanmaktadır. Bu çerçevede Türkiye için kurumsal olarak Almanya'ya benzer, uygulama bakımından özgün, dini yapının esas alındığı, afet temelli manevî sosyal hizmet modelinin sunumu amaçlanmaktadır. Türkiye için önerilen bu modelin, kurumsal bir boyut kazanması, yaygınlaştırılması ve en önemlisi pratikte fayda sağlaması hedeflenmektedir.