DİASPORADA YAŞAYAN KARAÇAY-MALKARLILARIN NİNNİ SÖYLEME GELENEKLERİ ve KÜLTÜREL DEĞİŞİM

Karaçay-Malkar (Taulu) halkının en önemli sözlü kültür ürünlerinden olan Ninniler (Beşik Cırla), çocuklar büyürken onun kulağına ilk dinlediği sesler olarak girmektedir. Ana dilini ilk duyduğu, ilk anlamlandırdığı sözler ninnilerle çocukların kulağına fısıldanır. Çocuklar dünyaya gözlerini açtıkları andan itibaren içerisinde bulundukları toplumun kültürünü önce annelerinin söylediği ninnilerle alırlar. Bulunduğu toplumun bir bireyi olarak çocuğun ileriki yıllarında edineceği bilgi, beceri, yetenek, sanat ve alışkanlıkları oluşturan gelenek ve göreneklerin oluşumunun önemli bölümünü çocuk folklor ürünleri belirler. Çocuk için “öğrenme”nin anne karnında başladığı düşünüldüğünde annesinin seslendirdiği ninninin güzel ve hafif ezgisiyle uykuya dalan çocuk söylenen sözleri bilinçaltına yerleştirir. Bilinci geliştikçe de yaşamı içerisinde karşılaştığı diğer sözlü ve uygulamalı kültür ürünleri ile geleceğini şekillendirir. Diasporada yaşayan Karaçay-Malkarlılar, iletişim araçlarının da etkisinde kalarak yoğun bir asimilasyon sürecinde olduklarından Taulu dilinde ninni söyleme geleneği yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu süreç kültürel yok oluşun da başlangıcını oluşturmaktadır. Ezgisel olarak eski gelenekler hala devam ettirilmesine rağmen söylenen ninni sözlerinin birtakım değişikliklere uğradığı görülmektedir. Bu yazıda söz konusu değişikliklerin nedeni ve artık diasporada yaşamak zorunda olan Karaçay-Malkarlıların Türkiye'deki ninni söyleme geleneğinin atavatan Kafkasya ile benzer ve ayrılan yönleri ile ilgili temel bilgiler ele alınacaktır.