VİCDANİ RED VE VİCDANİ REDDİN TÜRKİYE AÇISINDAN UYGULANABİLİRLİĞİ

İnsan hakları hukukunda vicdani red konusu, son yıllarda tartışılan ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne göre inanç özgürlüğü bağlamında korunması gereken bir konudur. Dar anlamda vicdani red, savaş karşıtlığı ve zorunlu askerlik uygulamalarına karşı girişilen bir “haktır”. Vicdani reddi destekleyenler, redciler için zorunlu askerlik hizmetine alternatif olarak, sivil kamu hizmeti olması gerektiği düşüncesi doğrultusunda “vicdani red hakkı” mücadelesi vermektedirler. Vicdani reddi bir hak olarak doğrudan tanıyan, Türkiye'nin taraf olduğu bir insan hakları sözleşmesi yoktur. 1982 Anayasası'nın vatan hizmeti kenar başlıklı 72. Maddesinde esasen askerlik hizmetine alternatif, sivil kamu hizmetinin de uygulanabileceğine imkân tanınmıştır. Ancak 1111 Sayılı Yasa, Türkiye'de askerliği zorunlu tutarak Anayasa'da tanınan bir ‘hakkı' engellemiş durumdadır.