Jung Teorisi Bağlamında Hasan Ali Toptaş’ın Sonsuzluğa Nokta Romanı Üzerine Arketipsel Bir Okuma

Analitik psikolojinin kurucusu olarak bilinen Carl Gustav Jung, Sigmund Freud'un öncüsü olduğu psikanalitik kurama katkı sağlayan; ancak 1912 yılında yayımladığı Bilinçdışının Psikolojisi adlı yapıtı ile Freud'un çizgisinden ayrılarak bilimsel serüvenini analitik psikoloji alanındaki çalışmalarıyla sürdüren bir teorisyendir. İnsan zihninin yapısını bilinç ve bilinçdışı olmak üzere iki katmana ayıran Freud'un aksine bilinçdışının yalnızca bastırılmış kişisel olgulardan değil tüm insanlığın ortak deneyimlerine dayalı psişik içeriklerden de oluşabileceğini öne süren Jung, bu bağlamda kolektif bilinçdışı kavramını geliştirir. Jung'un nevrotik bozuklukların kaynağında yer alan olguları kolektif bilinçdışının öğeleri olarak tanımladığı arketiplerle açıkladığı dikkat çeker. Bu çalışmada 1980 sonrası Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından biri olan Hasan Ali Toptaş'ın 1993 yılında yayımlanan ilk romanı Sonsuzluğa Nokta, arketipsel bir okumaya tabi tutulmuştur. Romanda anlatının merkezinde yer alan roman kahramanının nevrotik bir kişilik yapısı sergilediği saptanmıştır. Çalışmada bu durumun altında yatan olgular kolektif bilinçdışının yapıtaşları arasında yer alan benlik, anne, anima, gölge ve persona arketipleri bağlamında analiz edilmiştir.