-8 Ülkelerinde Askeri Harcamalar ve Ekonomik Büyüme Üzerine Panel Veri Analizi

Çalışma, 1997 yılında Türkiye liderliğinde oluşturulan Gelişen Sekiz (D-8) Ekonomik İşbirliği Örgütü kapsamında 1997-2018 sürecinde gerçekleşen askeri harcamalar ve ekonomik büyüme ilişkisinin panel veri yöntemi ile incelenmesini içermektedir. Kamu harcamalarının bir kalemi olan askeri harcamalar, gelişen dünya ekonomisi paralelinde ekonomik işbirliği örgütleri açısından da son derece önem arz eden bir konumdadır. Bu kapsamda çalışmada, tamamı Müslüman ülkelerden oluşan D-8 ülkelerinin ekonomik büyüme gerçekleşmeleri askeri harcamalar, sabit sermaye oluşumları, dışa açıklık oranı ve işsizlik oranı değişkenleri kullanılarak dengeli panel analizi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre, askeri harcamaların GSYİH içerisindeki payının ekonomik büyüme üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkisine rastlanmamakla birlikte, askeri harcamaların ithalat içerisindeki payının artması halinde büyüme üzerinde negatif bir etkinin söz konusu olduğu tespit edilmiştir. Bu sonucun ekonomik bakımdan dışa bağımlılık ile açıklanması mümkündür. Nitekim yatırım kaynaklarının askeri harcamalara yönelmesi ve bu harcamaların ithalat ağırlıklı olması durumunda büyümenin olumsuz etkilenmesi beklentiler dahilindedir. Benzer şekilde dışa açıklık oranında meydana gelen artışların nispi olarak ithalatın ihracattan fazla olmasından kaynaklanması da ekonomik büyümeyi negatif yönde etkileyebilecektir. Ek olarak, sabit sermaye oluşumlarında yaşanan artışların ve işsizlik oranı azalmalarının ise büyüme üzerinde pozitif etkiler yaratması gelişen ülkeler açısından beklenen bir sonuçtur.