YÖNETMEN FERZAN ÖZPETEK’İN İSTANBUL KIRMIZISI FİLMİNİN TÜRKİYE TANITIMI ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ: GÖSTERGEBİLİMSEL BİR İNCELEME

Günümüzde herhangi bir şehir ya da ülke, tıpkı ürünler gibi, çeşitli iletişim kanalları ve yöntemleriyle hedef kitleleriyle buluşmak üzere sistemli bir şekilde iletişim çalışmalarında bulunmaktadır. Şehirlerin ya da ülkelerin özelliklerinin reklamları yapılmakta, tanıtım amaçlı Web Siteleri oluşturulmakta, turizme dayalı pek çok birim önemli özellikleri ön plana çıkartan video vb. görseller yayınlamaktadır. Ülkelerin tanıtım ve turizm politikaları çerçevesinde söz konusu tanıtımlar devletçe desteklenmekte ve tanıtım için liderler, önemli kişiler görev almaktadırlar. Sinema da bir kitle iletişim aracı olarak şehir ve ülkelerin tanıtımında önemli roller üstlenmektedir. Sinemanın kendine özgü anlatım dili, öykülenmesi, sahnelerin ve konuların içselleştirilmesi, tüm dünyaya yaygınlaşması gibi özellikleriyle bağlantılı olarak, herhangi bir şehrin ya da ülkenin filmde yer alması, izleyicilerin o şehri ya da ülkeyi incelemeleri, görmeleri, fikir sahibi olmaları ve filmin öyküsüyle de birleştirerek unutulmaz anılar olarak biriktirmeleri söz konusudur. Ülkelerin uluslararası tanıtım politikaları ve perspektifleri doğrultusunda sistemli şekilde yürütülen tanıtım kampanyalarında önemli bir yer tutan sinema, Türkiye hakkında zaman zaman kontrolsüz ve negatif tanıtımlar oluşmuş, bazen de planlı ve tasarlanmış şekilde olumlu izlenim yaratmaya yönelik bir uluslararası halkla ilişkiler çalışması niteliğiyle izleyicilerle buluşmuştur. Bu bağlamda uluslararası yönetmen Ferzan Özpetek'in 2 Mart 2017 tarihinde Avrupa'da ve Türkiye'de vizyona giren “İstanbul Kırmızısı” adlı Türk-İtalyan ortak yapımı olan filmi, İstanbul'un güzelliklerini, doğasını, gündelik yaşamının dinamiklerini, kültürel ve sosyo-ekonomik perspektifini belirli bir yorum ve izlenim üzerinden dünyaya iletmesi bakımından oldukça önemli bir durumdadır. Bu çalışmamızda, söz konusu filmin önemli sahneleri filmin akışı ile doğru orantılı olarak Roland Barthes'ın düzanlam-yananlam çağrışımlarıyla incelenmiş, İstanbul ve Türkiye tanıtımına katkıları bakımından bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır.