RUS FOLKLORUNDA BABA YAGA KARAKTERİNİN ÇİFT YÖNLÜLÜĞÜ

Baba Yaga, Slav mitoloji ve folklorunda sıkça karşımıza çıkan ana karakterlerden biridir. Olağanüstü güçlere sahip büyücü-cadı olarak betimlenen Baba-Yaga, karanlık ormanda tavukayaklı kulübesinde yaşayan yabani ve yaşlı bir görünüme sahip kadın olarak tasvir edilir. Bir taraftan korku uyandıran, küçük çocukları ve gençleri tuzağa düşürmeye çalışan kötü cadı olarak tasvir edilen bu anti-kahraman, diğer taraftan kötü görünüp aslında yol gösterip, yardım etmeye çalışan bir tip olarak iki yönlülüğü ile dikkat çekmektedir. Bu makalede, özellikle Rus halk masallarından Baba Yaga karakterinin temel tiplemeleri incelenmiştir. N. V. Novikov'un detaylandırmaları ile V. Propp'un yapmış olduğu sınıflandırma temel alınarak, Baba Yaga'nın antropolojik ve kronotop özelliklerine ve onun masallardaki görevlerine dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Karakterin arketipsel bağlamda incelenmesine ve onun Slav mitolojisindeki mitolojik öncülerine dayandırılarak Baba Yaga'nın özelliklerinin çift yönlülüğü kanıtlanmaya çalışılmıştır.