Sâmiha Ayverdi’nin Eserlerinde Klasik Türk El Sanatlarına Genel Bir Bakış

Türk kültür ve edebiyat tarihinin önemli isimlerinden olan Sâmiha Ayverdi, eserlerinde mimariden, musikiye, edebiyattan tiyatroya kadar güzel sanatların hemen hemen bütün kollarına yer vermiştir. Onun eserlerinde en çok üzerinde durduğu sanat dallarından biri de klasik Türk el sanatlarıdır. Hat, tezhip, ebru, çinicilik, çiltçilik camcılık, lülecilik, mühürcülük, mahyacılık bunlardan bazılarıdır. Yazarın, özellikle hatıralarında ve araştırma-inceleme yazılarında bu sanat kollarını tarihî seyri içinde, oldukça incelikli ve ayrıntılı bir üslupla işlediği görülür. Ayverdi, tevhitçi bir bakış açısıyla yaklaştığı bütün eserlerinde, Türk kültür ve medeniyetini, sanatını, edebî, tarihî ve fikrî olmak üzere çok geniş bir perspektiften ele almıştır. Onun amacı sadece mazinin güzelliklerini yansıtmak değil, ondan aldığı bilgi ve ilhamla geleceğe ışık tutmak, bir anlamda geçmişten geleceğe bir köprü kurmaktır. Yazarın klasik Türk el sanatlarına yaklaşımı da bu doğrultuda şekillenir. Bu çalışmanın amacı, Sâmiha Ayverdi'nin klasik Türk el sanatlarına dair görüş ve düşüncelerini bütün yönleriyle ortaya koymaktır. Çalışmanın giriş bölümünde, yazarın klasik Türk el sanatlarına yaklaşımı konusunda ana hatlarıyla bilgi verdikten sonra, metnin asıl bölümünde bütün bu sanat kollarının eserlerinde nasıl ele alındığı üzerinde ayrıntılarıyla durulacaktır. Sonuç bölümünde ise, Ayverdi'nin kaybolmaya yüz tutmuş bu sanat dallarımızın geliştirilerek geleceğe aktarılması bağlamında sunduğu görüş ve önerilerine yer verilerek genel bir değerlendirmeye gidilecektir.