ÖĞRETMEN ADAYLARININ SÖZLÜK KULLANMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Türkçe eğitiminin temel hedefi; dört temel dil becerisi olarak adlandırılan dinleme, okuma, konuşma ve yazma becerilerinin geliştirilmesidir. Temel dil becerilerini geliştirmenin yolu ise etkili bir kelime öğretiminden geçmektedir. MEB Türkçe Dersi Öğretim Programlarındaki kazanımlarda da kelime öğretimi ve sözlük kullanımının gerekliliği ile ilgili maddelere yer verilmiştir. Bu bakımdan, öğrencilerin kelime hazinelerinin zenginleşmesinde ve sözlük kullanma becerilerinin gelişiminde birinci derecede sorumluluğu bulunan öğretmenlerin sözlük kullanma alışkanlıkları da üzerinde durulması gereken önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, Türkçe öğretmeni adaylarının sözlük kullanma alışkanlıklarını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü 3 ve 4. sınıflarında öğrenim görmekte olan 92 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada öğretmen adaylarına 12 adet açık uçlu soru sorulmuştur. Veriler içerik analizine göre düzenlenmiş, katılımcıların açık uçlu sorulara verdiği cevaplar kodlanarak kategorilere ayrılmıştır. Bu kategorilere göre frekans değerleri verilmiş, daha sonra bulgular tablolar hâline getirilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonunda; katılımcıların çoğunluğunun elektronik sözlük kullanmayı tercih ettiği, çağrışım olarak sözlük kavramıyla kitap kavramını bağdaştırdığı, sözlüğe bakarken kelimelerin bütün anlamlarını okuduğu, Güncel Türkçe Sözlük dışında en çok “Osmanlı Türkçesi Sözlüğü”nü kullandığı, sözlüğe genellikle “Eski Türk Edebiyatı” ve “Osmanlı Türkçesi” derslerinde ihtiyaç duyduğu, sözlük yazarı olarak da “Kaşgarlı Mahmut”, “İskender Pala” ve “Şemsettin Sami” gibi isimleri ifade ettiği belirlenmiştir.