Okul Müdürlerinin Karizmatik Liderlik Özellikleri ile Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki

Bu araştırma, okul müdürlerinin karizmatik liderlik özellikleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Conger ve Kanungo, karizmatik liderlerin vizyon belirleme, çevresel duyarlılık gösterme, sıra dışı davranışlar sergileme, kişisel risk üstlenme, üye ihtiyaçlarına duyarlılık ve mevcut durumu sürdürmeme şeklinde tanımlanan ana yeterliliklere sahip olmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Conger ve Kanungo’nun birlikte geliştirmiş oldukları “Karizmatik Liderlik Ölçeği”; örgütsel bağlılığı ölçmek için ise Allen ve Meyer tarafından geliştirilmiş olan “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Diyarbakır il merkezi ve Eğil ilçe merkezindeki ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan ve randomize küme örnekleme yöntemi ile seçilen 217 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin, müdürlerinin karizmatik liderlik özelliklerine ilişkin algılarının yüksek olduğu; örgütsel bağlılık algılarının orta düzeyde olduğu, örgütsel bağlılık algılarının, bağımsız değişkenlerin hiç birine göre anlamlı farklılık oluşturmadığı görülmüştür. Karizmatik liderlik algıları; vizyon belirleme, çevresel duyarlılık gösterme, sıra dışı davranışlar sergileme, kişisel risk üstlenme bağımsız değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık oluşturmamaktadır. Ancak tarafımızca üye ihtiyaçlarına duyarlılık ve mevcut durumu sürdürmeme özellikleri “iletişim ve sürdürme özelliği” adıyla tek boyut olarak adlandırılmış olup, okul türü değişkenine göre iletişim ve sürdürme boyutunda ortaöğretim öğretmenleri lehine anlamlı fark oluşturduğu görülmüştür. İki değişken arasındaki ilişkiyi belirlemek için yapılan korelasyon analizinde, karizmatik liderlik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki düşük düzeyde bulunmuştur. Bu sonucun örgütsel bağlılığın farklı faktörlerden etkilenmesi ve hızla değişen bir yapıya sahip olmasından kaynaklanmış olabileceği düşünülmektedir.