KENTSEL AÇIK VE YEŞİL ALAN VARLIĞININ ESKİ VE YENİ YERLEŞİM BÖLGELERİ ÜZERİNDEN OKUNMASI: EDİRNE ÖRNEĞİ

Endüstrileşme, kırsal alanlardan kentlere olan göç gibi nedenlerle kentler hızlı ve plansız gelişmektedir. Bu gelişmeler ile birlikte kentler planlanırken yeşil alanların kent ekosistemine ve kentliye olan katkıları göz ardı edilerek konut açığının giderilmesi amacı ön plana çıkmış, kentler beton yığınları haline gelmiştir. Kentlerin yaşanabilir çevreler haline gelebilmesi için kentsel açık ve yeşil alanların kent içindeki dağılımları, bu alanların aktif bir şekilde kullanılabilmesi için gereken işlevsel ve estetik değerlere sahip olması, ulaşılabilir olması sistemli bir kentsel tasarım anlayışı içinde gelişme ile mümkündür. Kentlerde yaşanabilir çevreler oluşturabilmenin en önemli canlı dokularını oluşturan kentsel açık ve yeşil alanlar, çevre kirliliğinin etkisini azaltması, kent ve doğa arasında ekolojik dengeyi sağlaması, mikroklimayı düzenlemeye yardımcı olması, bitki ve yaban hayatı için uygun habitat oluşturması gibi ekolojik işlevlerinin yanı sıra; kentli için rekreatif ve sosyal aktivitelerini gerçekleştirebileceği bir ortam hazırlaması gibi sosyal işlevleri yönünden kentler için çok önemlidir. Araştırma ana materyalini oluşturan Edirne; kentin gelişim süreci göz önünde bulundurularak eski ve yeni yerleşim bölgesi olarak iki kısımda incelenmiştir. Araştırmanın amacı birbirinden farklı sosyo-ekonomik özelliklere sahip bölgelerde yaşayan insanların yeşil alan kullanım özellikleri ve beklentileri arasındaki farklılıkları belirlemektir. Bu doğrultuda çalışma alanı olan 5 mahallede 195 katılımcı ile bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte bu bölgelerin nüfusu, mevcut açık ve yeşil alan büyüklükleri ile oranlanarak kişi başına düşen yeşil alan miktarları tespit edilmiştir ve bu veriler imar normları ile karşılaştırılmıştır. Yapılan anket çalışması ile eski ve yeni yerleşim bölgelerinde yer alan mevcut açık ve yeşil alan kullanımları istatistiki yöntemlerle analiz edilmiştir. Çalışma sonunda mahallelerin fiziksel yapısına bağlı olarak insanların yeşil alan kullanım alışkanlıklarının ve taleplerinin değiştiği gözlenmiştir.