ARAP BAHAR’INDAN SONRA MISIR VE TUNUS’UN ANAYASA SÜRECİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Bu çalışmada yorum bilgisel (hermeneutik) yaklaşımlar kullanılarak Arap Baharı'ndan sonra Mısır ve Tunus'da gerçekleşen anayasa değişim sürecinin karşılaştırılması yapılacaktır. Bu bağlamda her iki ülkenin anayasalarının değişim sürecinin nasıl başladığı, aktörlerin davranışları ve bu devletlerin amaçlarının farklılıkları ortaya konulacaktır. Gerekli durumlarda iki ülke anayasasının değişim sürecinin neden-sonuç ilişkisine bakılacaktır. Hem Mısır hem de Tunus genel olarak aynı kıta, bölge, kültür, din ve dil ögelerine sahiptir. Ayrıca her iki ülkenin anayasa sürecini tetikleyen neden olarak Arap Baharı görülmektedir. Bu süreç sonunda Mısır otokratik demokrasiye yönelirken; Tunus, liberal demokrasiye yönelmiştir. 2010 yılında Tunus'ta gerçekleşen değişimler, Mısır dâhil birçok Arap ülkesinde yaşanan haksızlıkları, adaletsizlikleri bir nebze de olsa ortadan kaldırmıştır. Bunun ardından yeni oluşan hükümetler yeni bir anayasa oluşturmak için süreç başlatmıştır. Üç yıllık süre içinde Tunus'un siyasi yelpazesindeki partiler ve ilgili taraflar uzun süren görüşmeler yaparak anayasa değişim sürecini gerçekleştirmişken; Mısır aynı sürede siyasi görüşme yapmaksızın üç anayasa değişim süreci geçirmiştir. Böylece Tunus'taki anayasa değişim sürecinin temel amacı, ülkenin otoriter yönetime geri dönmemesi olurken; Mısır, acelecilik duygusuyla güçlü bir liderlik kurma arzusuna kapılmış, ülkede otoriter rejimin ortaya çıkmasının yolu açılmıştır.