Bekdik Sözlü Anlatılarında Karşımıza Çıkan İki Demonik Varlık: “Yallı” ve “Hokucu”

Orta Anadolu’nun değişik illerinde varlığını sürdüren bir Türkmen topluluğu olan Bekdiklerin Ereğli ve Bor civarında kümelenmiş yirmi kadar kasaba ve köyleri vardır. Söz konusu yörede uçsuz bucaksız ovalara kurulu yerleşim yerlerinin sakinleri olan Bekdikler, kendi coğrafyalarında yaşadığına inandıkları “yallı” adlı yaratıkla ilgili olarak korku içerikli çeşitli hikâyeler anlatmaktadırlar. Alan araştırmalarımızdan çıkardığımız sonuca göre yallıyı görenlerin, onunla bir şekilde karşılaşanların ekserisi üçüncü kişilerdir. Yallı adlı yaratığın halk muhayyilesinde şekillenmesinde coğrafya, bitki örtüsü, yaban hayatının doğal dengesi, köy evlerinin müştemilatı ve köy sosyal hayatında çocukların disipline edilmesi gibi unsurlar etkili olmuş olabilir. Ancak bu makalenin temel sorusu, yallı adlı yaratığın hiçbir altyapısı yokken bu coğrafyada mı şekillendiği yoksa mitolojik dönemlerden bu yana hafızalarda yeri olan bir yaratığın bu coğrafyaya uygun bir betimleme ile canlandırıldığı mıdır. Bildiride bu temel soruya cevap aranacak, yallının değişik şekillerde betimlenmesinin sebepleri araştırılacak, yallı hikâyelerinden örnekler sunulacak, sözlü gelenekte tespit edilen bir diğer yaratık olan hokucu ile ilgili de çeşitli tespitler yapılacaktır.