SİNEMAYA GİTME MOTİVASYONLARI VE FİLM İZLEME TUTUMLARI: KIRGIZİSTAN’IN BAŞKENTİ BİŞKEK’TE YAŞAYAN İZLER KİTLE ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz Sinema salt estetiğin alanına ait bir olgu değildir. Algılar, tutumlar ve değerler üzerindeki etkisi bağlamında da ele alınan sinema, sosyo-kültürel ve etiko-politik bir olgu olarak da incelenmektedir. Bu bağlamda sinema, estetiksel ve sanatsal bakıştan hareketle yetkinlik kazanan film çözümlemelerinin yanı sıra ekonomi politik yaklaşım, psikanalitik çözümleme ve izleyici odaklı kültürel çalışmalar literatüründe de karşımıza çıkmaktadır. İnterdisipliner bir alan olarak kültürel çalışmalar, sinema bağlamında görsel kültürün psikolojik ve sosyolojik çözümlemelerine odaklanarak; “izleyici neden izliyor?” sorusundan hareketle, izler kitlenin psiko-sosyal gereksinimlerini ve toplumun kültürel yapısını anlaşılır kılmaya çalışır. ‘Sinemaya gitme motivasyonu' ve ‘film izleme tutumları' da film ile izleyici arasındaki ilişkinin psikososyal ve sosyo-kültürel boyutlarına vurgu yapmaktadır. Sinemaya gitme ve film izleme bireylerin farklı amaçlarla (kaçış, rahatlama, bilgi edinme, eğlenme, benlik sunumu, sosyalleşme vb.) ve farklı aracılarla (arkadaş çevresi, televizyon, internet, basılı medya, yeni medya vb.) gerçekleştirdikleri bir deneyimdir. Bu çalışmada, izleyici odaklı ‘Kullanımlar Doyumlar Yaklaşımından' hareketle Kırgızistan'da sinemaya gitme motivasyonlarının ve film izleme tutumlarının araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma sorularının altyapısının oluşturulmasında Yousry (2009); Hassan vd. (2015) tarafından geliştirilen anket, araştırmanın hedeflerine göre uyarlanmıştır. Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te yaşayan farklı sosyodemografik özelliklere sahip 301 kişinin katıldığı araştırmadan elde edilen veriler çok değişkenli istatistiksel yöntemlerle çözümlenmiştir.