Kırgızistan ve Kazakistan’da Dış Ticaret, Döviz Kuru ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki

Bu çalışmada Kırgızistan ve Kazakistan'da döviz kuru, ithalat, ihracat ve GSYİH ilişkileri ARDL koentegrasyon testi yaklaşımıyla incelenerek iki ülke arasında mukayeseli analiz yapılması amaçlanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Kırgızistan'da hem kısa hem uzun dönemde dış ticaretin ekonomik büyümeyi olumlu etkilediği; Kazakistan'da ise büyümede ithalatın daha büyük rolünün olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, Kırgızistan'ın ihracatı kısa dönemde GSYİH ile ithalattan etkilenirken, uzun dönemde reeksportun öneminin arttığı görülmüştür. Son olarak, döviz kurundaki değişmelerin Kırgızistan'da belirsizlikleri artırarak kısa dönemde ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediği; Kazakistan'da ise devalüasyonların hem kısa hem de uzun dönemde ithalatı caydırdığı tespit edilmiştir.