Türkçede Örtmece Sözlerin Oluşum Yolları

Örtmece sözler; bir toplum tarafından “uygunsuz, kaba, müstehcen olduğu veya korku verdiği için adı ağza alınmak istenmeyen kavramların başka ifadelerle anlatılmaya çalışılması sonucu meydana gelmiştir. Ana hatlarıyla benzer olmasına karşın, örtmece sözler, her toplumunun kendi değer yargılarını yansıtacak şekilde çeşitlendiğinden ve toplumların kavramlara karşı hassasiyetleri farklılık gösterdiğinden bu sözlerin oluşma yolları da kültürel farklılıklar içerir. Türkçede örtmece sözler üzerine yapılan çalışmalar daha çok kavramın açıklanması, adlandırılması, kelime hazinesi ve anlamsal açıdan incelemeleri şeklindedir; bazı değinmelerin dışında, bu sözlerin oluşma biçimlerini, yapılarını ele alan detaylı bir çalışma yoktur. Bu çalışmanın amacı, Türkçedeki örtmece sözlerle ilgili olarak kullanılan kelime ve kelime öbeklerinin yapısal bir şemasını oluşturabilmektir.