Türk Siyasi Düşüncesinde Gustave Le Bon Etkisi: Abdullah Cevdet Örneği

19. yy Fransız düĢünürü Gustave Le Bon, Ahmed Rıza Bey, Mizancı Murat, Abdullah Cevdet ve Enver PaĢa'dan baĢlayarak, Atatürk ve Fuad Köprülü'ye kadar ulaĢan pek çok Türk aydın, asker ve devlet adamını derinden etkilemeyi baĢarmıĢtır. Seçkinci bir anlayıĢla halka güvenmeyen ve temsil mekanizmasının iĢlevsiz olduğunu savunan Le Bon, seçkinlerin inandıkları programları halk onayını almaksızın uygulamaları gerektiğini savunmuĢtur. Le Bon‟un baĢta “Kitleler Psikolojisi” olmak üzere pek çok eseri Türk aydın ve devlet adamlarının seçkinci tutumlarına esin kaynağı olmuĢtur. Ancak bu çalıĢmada, Le Bon‟un etkisi Abdullah Cevdet üzerinden irdelenecektir. Çünkü Abdullah Cevdet, Le Bon‟un birçok eserini Türkçe‟ye çevirmiĢtir. Hilmi Ziya Ülken‟e göre o dönemde Abdullah Cevdet denildiğinde akıllara ilk gelen Batı düĢünürü Gustave Le Bon olmuĢtur. ÇalıĢma boyunca, Le Bon‟un kitle psikolojisine ait tezlerine yer verildikten sonra, Abdullah Cevdet‟in aydın kimliği tanıtılacak ve Le Bon‟un Abdullah Cevdet‟in düĢünceleri üzerindeki etkisi değerlendirilmeye alınacaktır.