Türkiye ve Batı Ülkelerinde Yüksek Din Öğretimi: Niteliksel Bir Karşılaştırma

Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye'de en çok tartışılan konuların başında din-devlet ilişkileri ve din eğitimi konusu gelmektedir. Bunun da temel nedeni, ülke nüfusunun büyük çoğunluğunun Müslüman olmasına rağmen, devlet yapısının laik olmasıdır. Durum böyle olunca, din eğitimi konusu hep tartışma konusu olmuştur. Türkiye'de yüksek din öğretimi ilk olarak 1949 yılında Ankara'da açılan İlahiyat Fakültesi ile başlamış ve bunu ülkenin çeşitli illerinde açılan Yüksek İslam Enstitüleri takip etmiştir. 1982 yılında, tüm yüksek din öğretimi kurumları İlahiyat Fakültelerine dönüştürülmüş ve bu kurumlar 1997 yılına kadar devam etmiştir. Ancak 28 Şubat süreci olarak da anılan 1997 yılından sonra, din eğitiminin diğer alanlarında olduğu gibi, yüksek din öğretimi konusunda da çok ciddi sorunlar yaşanmıştır. Öğrenci sayısı açısından 2004-2005 öğretim yılında en düşük seviyede eğitim öğretim veren ilahiyat fakülteleri, ondan sonra hem fakülte hem de öğrenci sayısı açısından hızlı bir yükselişe geçmiştir. Şu an itibariyle ülkede 100'den fazla ilahiyat fakültesi olup, bunlar yıllık ortalama 17 bin civarında öğrenci almaktadır. Her ne kadar fakülte ve öğrenci sayısında ciddi anlamda artışlar yaşanmasına rağmen, yüksek din öğretimine ilişkin birtakım sorunlar hala varlığını devam ettirmektedir. İşte bu makalede de, bu sorunlara değinilip, batı ülkelerinden bazı örnekler verilerek, nicelikten ziyade niteliğin önemine değinilecektir. Makale birtakım önerilerle son bulacaktır.