ارزیابی تأثیر به‌کارگیری روش تریز در میزان خلاقیت و ایده‌پردازی برای آموزش بازطراحی محصولات توسط دانشجویان طراحی‌‌صنعتی

در دنیای امروز طراحی، خلاقیت به‌عنوان مهارت ضروری برای طراحان و بخشی از روند آموزشی دانشجویان طراحی‌صنعتی محسوب می‌شود. یکی از چالش‌های قابل‌توجه در آموزش طراحی، درک و انتقال مفهوم خلاقیت به دانشجویان و راهنمایی آنها جهت به‌کار‌گیری روش‌های مختلف آن به‌عنوان ابزاری مؤثر در روند ایده‌پردازی است. هدف از این مطالعه بررسی میزان کارآیی کمی و کیفی به‌کار‌گیری روش خلاقانۀ تریز توسط دانشجویان طراحی‌صنعتی در طراحی محصول برمبنای اصول چهل‌گانه تریز، موئلفه‌های آن و ماتریس تناقضات است. بر مبنای فرضیۀ اصلی آموزش فراگیر، روش‌های این‌چنینی منجر به کاهش سردرگمی احتمالی دانشجویان در حل مسائل پیچیده و پیدا‌ کردن عملکردهای یکپارچه توسط آن‌ها می‌شود. پژوهش بر روی 20 دانشجوی نیم‌سال ششم مقطع کارشناسی طراحی‌‌صنعتی در قالب درس پروژه چهار طراحی‌‌صنعتی (پروژه خلاقیت) انجام‌ گرفت و از دانشجویان خواسته شد تا به ایده‌پردازی و طراحی مجدد محصولات انتخابی توسط خود آنها بر مبنای اصول چهل‌گانه تریز و ماتریس تناقضات بپردازند. یافته‌ها در این پژوهش نشان داد که به‌کارگیری روش تریز به‌طور مشخص بر قابلیت تحلیل دانشجویان در فرایند طراحی محصول اثر مثبت داشته است و منجر به درک کامل‌تری از عمق یک مسئله، تولید راه‌‌حل‌های جدیدتر و افزایش میزان خلاقیت در ایده‌پردازی گردید.