شناسایی و تحلیل پیشران‌های راهبردی دانشگاه کارآفرین با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل تأثیرات متقابل

بر اساس چشم‌انداز جهانی آموزش عالی، دستیابی به فناوری، توسعه اقتصادی و رفاه جوامع درگرو تحول نظام آموزش عالی و تبدیل دانشگاه‌ها به دانشگاه نوآور و کارآفرین است. این پژوهش با هدف شناسایی پیشران‌های راهبردی مؤثر بر آینده دانشگاه کارآفرین و طراحی سناریو‌های آن، با بهره‌گیری از رویکرد آینده‌پژوهی و با استفاده از روش ترکیبی در دو بخش کمّی و کیفی انجام شده است. به منظور گردآوری اطلاعات، ابتدا به مرور گسترده ادبیات نظری و بررسی پژوهش‌های موفق در حوزه دانشگاه کارآفرین و آینده‌پژوهی پرداخته شد، سپس با استفاده از روش دلفی فازی در دو دور، عوامل کلیدی مؤثر بر آینده دانشگاه کارآفرین شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش 51 عامل شناسایی و در 16 مقوله دسته‌بندی شدند. اعضای پنل دلفی فازی در این پژوهش تعداد 21 نفر از خبرگان در حوزه مدیریت، کارآفرینی و آینده‌پژوهی آموزش عالی بوده‌اند که با استفاده از روش‌های نمونه‌گیری قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شدند. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از یک جعبه ابزار آینده‌نگاری شامل نظر خبرگان از‌طریق دلفی فازی، تحلیل روندها در حوزه دانشگاه کارآفرین، تحلیل تأثیر متقابل و سناریو‌پردازی استفاده شده است. مفاهیم استخراجی از روش دلفی فازی به روش تحلیل تأثیر متقابل و با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک مورد تحلیل قرار گرفت، برهم‌کنش این عوامل بر یکدیگر سنجیده شد و پیشران‌های راهبردی شناسایی شدند. چهار متغیر سیاست‌های راهبردی دولت، توسعه نوآوری باز، الگوی حکم‌رانی بازارمحور، تأکید بر توسعه پایدار به‌عنوان پیشران‌های راهبردی مشخص شدند. لذا اساس کار سناریو‌نویسی بر این چهار متغیر گذاشته شد. سپس با روش سناریو‌نویسی با استفاده از نرم‌افزار سناریو‌ ویزارد و ارائه سه سناریو‌ برای هر یک از متغیرها، چهار سناریو‌ با سازگاری قوی به‌عنوان سناریو‌های آینده دانشگاه کارآفرین معرفی گردید.