MOĞOLİSTAN’DAKİ TÜRK KÜLTÜR VE UYGARLIK ESERLERİNİN BUGÜNKÜ DURUMU

Çalışmamız, 31 Temmuz 2023 ile 14 Ağustos 2023 tarihleri arasında Ulaanbaatar merkezli Moğol Araştırmaları Ulusal Konseyi (Mongol Sudlalın Ündesniy Zövlöl) ve Moğolistan Eğitim ve Bilim Bakanlığının (Bolovsrol Şincleh Uhaanı Yaam) müşterek düzenledikleri 2023 Uluslararası Genç Moğolistler Yaz Okulu'na (Zaluu Mongol Sudlaaçdın Zunı Surguul') katılmamız vesilesiyle görüp kaydettiğimiz Türk kültür eserlerinin şu anki durumunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda Bilge Tonyukuk Yazıtları'nı, yakın zamanda yerlerinden taşınmış oldukları, anıt alanın yanına inşa edilmiş Geçici Sergi Salonu'nda detaylı olarak inceledik ve yazıtların şimdiye kadar görülmemiş toprak altındaki kısımlarını (ikinci taşın altındaki Bilge Tonyukuk tamgasıyla beraber) görüntüledik. Makalemiz ayrıca bu süreçte fotoğrafladığımız, Ulaanbaatar'da resmî olarak 11 Ekim 2022'de açılan Çinggis Khaan Ulusal Müzesi'nin Göktürk ve Uygur Kağanlıkları Dönemi'ne (552-840) hasredilmiş 4. katındaki Türk kültür eserlerini (Kül Tegin ve Elteriş Kağan'ın heykel başları gibi) ve yakın zamanda orijinal yerlerinden alınarak bu kata taşınan Çoyr, Höl Asgat, Şine Us, Taryat gibi Türk yazıtlarının şu anki durumlarını konu edinmektedir.