İSLÂMİYET ÖNCESİ (CÂHİLİYE DEVRİ) ARAP KÜLTÜRÜNDE RİVÂYET YA DA TARİH BİLİNCİ

İnsanoğlunun zihniyetini geçmişi belirler. Geçmişinden taşıdığı akılla o, bugüne ve yarına ilişkin reflekslerini ortaya koyar. Toplumların gerçeklik algıları da bu reflekslerden biridir. Geçmiş, gerçeklik ve yaşam arasında olmazsa olmaz türden ilişkiler söz konusudur. Oswald Spengler’in ifadesiyle gerçek, “insanın içerisine doğduğu dünyanın tasvirinden ibarettir.”1 Dolayısıyla, toplumların gerçeklik algıları, dün ve bugün içinde bulundukları fiziksel ve ruhsal koşulların ürünü olup görecelidir. Fiziksel koşulları coğrafya, iklim vb. unsurlar oluştururken, ruhsal koşullar üzerinde büyük ölçüde inanç sistemleri etkilidir. Toplulukların ruhsal koşullarını biçimlendiren dinler ve ideolojiler, bir tür zihniyet turnusolu olarak da değerlendirilebilecek özellikler taşırlar ve neredeyse tüm sosyo-kültürel ve sosyo-psikolojik dışavurumlarda belirleyicidirler.