1960-YIL 27-MAYDA TURKIYADAGI HARBIY TO‘NTARISH: HARAKATLANTIRUVCHI KUCHLAR VA OQIBATLAR

1950-yillarda muxolifatdagi hokimiyat tepasiga keldi, Adnan Menderes Bosh vazir bo‘ldi. Demokratik hukumat faol tashqi va ichki siyosat olib bordi. Anʼanaviy betaraflikdan voz kechgan Turkiya, NATO va SENTO harbiy bloklariga qoʻshildi. Hukumat jamiyat tayyor bo‘lmagan keng ko‘lamli islohotlarni amalga oshirdi, buning natijasida mamlakatda iqtisodiy inqiroz yuzaga keldi, uning eng xarakterli ko‘rinishi yuqori inflyatsiya bo‘ldi. Muxolifatning Respublika Xalq partiyasi rahbarlarini yakkalab qo‘yishga urinishi ularni armiyadan ittifoqchilar izlashga undadi. Bu vaqtga kelib zobitlar ongida mamlakatdagi vaziyatga nisbatan norozilik ostida 1960-yil 27-mayda bo‘lib o‘tgan harbiy to‘ntarish g'oyasi paydo bo‘layotgan edi. Toʻntarish natijasida hokimiyat tepasiga generallar va Xalq partiyasi yetakchilaridan iborat Milliy Birlik Qoʻmitasi keldi. 1961-yilda referendumda mamlakatda qonun chiqaruvchi hokimiyat tizimini isloh qiluvchi yangi konstitutsiya qabul qilindi, shundan so‘ng hokimiyat yana fuqarolik siyosiy institutlariga o‘tdi. To‘ntarishni amalga oshirgan harbiylar yetakchisi general Jemal Gursel bosh vazir lavozimini egalladi, Ismet Inenyu esa Turkiya prezidenti bo‘ldi. Shu asnoda mazkur maqolada Turkiyada 1960-yil 27-maydagi bo‘lib o‘tgan harbiy to‘ntarish sabablari va oqibatlari tahlil qilinadi